In het monumentale postkantoor aan de Keulsepoort in Venlo is Museum van Bommel van Dam, een museum voor moderne en hedendaagse kunst & design van Noord-Limburg gevestigd. BiermanHenket ontwierp de renovatie, twee eigentijdse uitbreidingen en het interieur.
Stedenbouwkundige visie
Het museum wenste een nieuwe huisvesting om grotere bezoekersaantallen te kunnen faciliteren en zich te manifesteren als culturele ontmoetingsplaats in de stad. Tegelijkertijd vroeg het in het centrum gelegen en voormalige postkantoor, een in 1938 door Rijksbouwmeester Hayo Hoekstra ontworpen rijksmonument, om een nieuwe bestemming. Gelegen aan een doorgaande route van de historische binnenstad naar het station, de nabijheid van een park én het Limburg Museum in de directe omgeving is ook een stedenbouwkundige visie verwerkt in het ontwerp. Het park is gelijktijdig aan de herbestemming doorgetrokken tot het museum en vormt hiermee een groene loper van het station richting de binnenstad.
Openbare belevingsroute
Het gebouw is voor een groot deel publiek toegankelijk is ontworpen. Er is een openbare belevingsroute opgenomen die start op de begane grond. In deze open ruimte hangt een groot kunstframe die het actuele programma etaleert. Onderweg naar boven biedt de openbare route een kleine ‘teaser’ op de expositiezalen en eindigt op het dak: met een sculpturaal vormgegeven kunstvenster en een groen dakterras.
1500 vierkante meter tentoonstellingsruimte
Het museum beschikt naast een openbare route over een museumcafé, museumwinkel en ruim 1500 vierkante meter tentoonstellingsruimte. Ook een depot met stijlkamer, educatieve ruimte, auditorium, kunstuitleen, werkplaatsen en kantoor zijn in het gebouw ingepast.
Verduurzaming
Het monumentale postkantoor is voor de herbestemming naar museum optimaal verduurzaamd. In nauwe samenwerking tussen architect, bouwfysicus en installatie-adviseur is er een integraal ontwerp gemaakt. Dit heeft er voor gezorgd dat het gebouw nu gasloos is en beschikt over een perfect museaal binnenklimaat mét behoud van de monumentale waarde; een van de uitdagingen bij de herbestemming van het gebouw. Lage temperatuurverwarming is regelbaar per ruimte, voor de vereiste klimaatcondities in depots en museumzalen is ook lage temperatuurkoeling toegepast. Een lucht-water warmtepomp zorgt voor opwekking van warmte en koude voor het gebouw en is zodanig opgezet dat een toekomstige koppeling van het naastgelegen gebouwencomplex mogelijk is. Het dak is geïsoleerd, kunststof kozijnen zijn vervangen voor aluminium kozijnen in renovatieprofiel naar origineel beeld en nieuwe voorzetwanden isoleren de binnenschil van het gebouw uit de dertiger jaren.
Kunstvenster bekleed met aluminium shingles
Ook nieuwe toevoegingen zijn duurzaam en circulair ontworpen. Het sculpturale kunstvenster, een van de twee nieuwe blikvangers van het museum, is aan de buitenzijde bekleed met aluminium shingles. Een volledig recyclebaar product, met een lange levensduur en lage onderhoudseisen. De vorm en de vouwen refereren aan enveloppen en daarmee aan de geschiedenis van het postkantoor. De binnenzijde is afgewerkt met bamboe, waarbij dit materiaal de organische vorm naadloos volgt. Naast dit kunstvenster vormt de nieuwe parkentree de tweede, eigentijdse ingreep. Een in de tachtiger jaren gebouwd tussenlid op een hoek heeft plaats gemaakt voor een contrasterende, uitnodigende en transparante entree en is eveneens bekleed met gevouwen aluminium ‘enveloppen’.
Restauratie monumentale trappenhuizen
De monumentale trappenhuizen zijn gerestaureerd en functioneren als logistieke spil van het gebouw. Deze trappen zijn aangevuld met een nieuwe stalen trap richting de kap. De trap is demontabel en gemaakt van prefab gesneden blauwstaal die op locatie in elkaar geschroefd zijn. Voor de interieurbekleding van onder meer de entreebalie en museumbar is een circulair product ontwikkeld. Regionaal bouwafval is gebruikt voor de fabricatie van de tegel. De geglazuurde afwerking is vervaardigd uit een restproduct van een lokale glasfabriek, zonder kunstmatige kleurstoffen.
Van Bommel van Dam
Het museum is opgericht door het Amsterdamse echtpaar Maarten en Reina van Bommel-van Dam, die na 1945 begonnen met het verzamelen van kunst. Maarten van Bommel was bankier en kunstliefhebber. In 1969 werd hun woning in Amsterdam te klein. Daarop besloot het echtpaar om de collectie van ruim 1100 schilderijen, tekeningen, prenten en beelden aan de gemeente Venlo te schenken. Voorwaarde was wel dat de verzameling in een museum werd ondergebracht en er een woonhuis naast het museum voor het echtpaar beschikbaar kwam, waarbij het echtpaar met een binnendeur vrije toegang tot het museum had. In 1971 is het naar het echtpaar genoemde museum geopend.
Projectgegevens
Architect: BiermanHenket
Ontwerp: 2019
Opdrachtgever: Gemeente Venlo
Locatie: Keulsepoort 1, Venlo
Oplevering: 2021
Adviseurs: Huisman & van Muijen, Peutz, Bremen Bouwadviseurs
Interieur: BiermanHenket
Aannemer: Nico de Bont
Fotografie: Stijn Poelstra
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.
Gerelateerd
Tags:
BiermanHenket Architecten,
museum,
renovatie