CIVIC Architects ontwierp het nieuwe Shoe Quarter in Waalwijk. Een nieuw en innovatief kenniscentrum voor schoenontwerp, mode en productie dat is ondergebracht in een gedeeltelijk gerenoveerd, getransformeerd en uitgebreid monumentaal gebouwencomplex. Naast het kenniscentrum toont het een collectie van 12.000 schoenen en wordt tevens gebruik voor tentoonstellingen. Verder omvat het een bibliotheek, werkplaatsruimte, laboratoria voor ontwerp en prototyping en een museumcafé.
Waalwijk is een typisch kleine Europese stad die groot werd door de industriële ontwikkeling van een lokaal ambacht. Nu worstelt zij met haar toekomst. Leer en schoenen vormden als internationale speler de cultuur, economie en trots van de regio ‘de Langstraat’, maar de productie is inmiddels verdwenen. Er zijn echter nog steeds afdelingen van schoenenmerken en het Shoe and Leather Museum, opgericht in 1954.
Het nieuwe Shoe Quarter is ontworpen om de schoenenindustrie te koppelen aan een duurzame toekomst maar ook aan het historische ambacht en gevoel voor ondernemerschap en innovatie. Te midden van de tentoonstellingszalen bevindt zich de onderzoeksbibliotheek. Verder zijn er verschillende innovatie- en ontwerplabs voor onderwijs en kunstenaars evenals mogelijkheden voor conferenties.
Museum passend bij deze tijd
De schoenencollectie is uitgebreid en bijzonder, maar de beoogde doelgroepen hebben andere verwachtingen, behoeften en spanningscurven. Daarom is het gebouw zo ontworpen dat iedereen zijn of haar eigen weg en tempo kan vinden.
De eerste verdieping heeft een open karakter en brengt alle functies overzichtelijk bij elkaar en omvat onder meer een tuinkamer. De spectaculaire nieuwe ronde openingen van 5 meter, als het ware uitgesneden uit de gestripte oude gevel van de jaren 80 kantoorvleugel, maken het mogelijk om vanuit deze kamer al de tentoonstellingen te zien.
Slim geplaatste trappen en routes maken het mogelijk om kortere routes te nemen, maar het museum is ook op de klassieke manier te bezoeken waarbij bezoekers de complete uitgestippelde route volgen.
Proeftuin voor circulaire technieken en methoden
Met de verschillende ontwerp- en maaklabs biedt het Schoenenkwartier ruimte om te experimenteren met nieuwe circulaire technieken in de sector. Ook in de architectuur en het interieur werd geëxperimenteerd met verschillende technieken en materialen. Het idee om van een benauwend jaren 80-kantoorgebouw met lage plafonds toch museumruimte te maken, door delen ervan op een bijzondere manier uit te zagen en zoveel mogelijk te behouden, is daar een voorbeeld van.
Verder is het centrale multifunctionele bureau bij de entree gemaakt van kalkhennep, met daarboven plafonds van synthetisch vilt van gerecyclede PET-flessen. De onbetwiste blikvanger in het entreegebied is de experimentele keramische tegelwand die werd gerealiseerd in een samenwerking tussen CIVIC Architects en La-Di-Da. De wand combineert keramisch vakmanschap met innovatie en duurzaamheid door de ongebruikelijke vorm van de 3D-geprinte mallen en het gebruik van afval van andere beglazingsprocessen.
Fotograaf: Stijn Bollaert
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.