Loft in Kalenderpanden Amsterdam

Architect Ruben van den Boogaard (INarchitecten) maakte van twee appartementen een ruimtelijk spannend geheel met een historische gelaagdheid.

De meeste pakhuizen aan het Entrepotdok werden in de jaren tachtig al herbestemd tot woonhuizen en kleine bedrijfsruimten. De Kalenderpanden, genoemd naar de maanden van het jaar die op de voorgevels staan, bleven nog tot 2000 gekraakt.

Architectenbureau Claus en Kaan ontwierp de toenmalige herinrichting van de als rijksmonument beschermde pakhuizen tot luxe appartementen. Zij verwijderden een strook van het complex direct achter de achtergevel, zodat een beschutte binnentuin is ontstaan en de oude gevel in wind- en geluidscherm veranderde. Nieuwe gemeenschappelijke trappenhuizen ontsluiten de woningen in het midden.

De 35 meter lange lofts krijgen dankzij de rigoureuze ingreep aan de achterzijde voldoende daglicht. Die herbestemming was voltooid in 2003. Nu zijn twee van de appartementen samengevoegd tot één grote woning van drie lagen: souterrain, bel-etage en eerste verdieping.

Aanvankelijk waren de Amsterdamse Kalenderpanden gewoon twaalf sobere pakhuizen in een gebied vol met opslagplaatsen. Later kwamen de panden leeg te staan, werden ze gekraakt en met veel geweld ontruimd en tot luxe appartementen bestemd. Nu is er nog een laag aan die geschiedenis toegevoegd: die van een gezin met vier kinderen en liefde voor muziek.

Architectenbureau Claus en Kaan ontwierp de toenmalige herinrichting van de als rijksmonument beschermde pakhuizen tot luxe appartementen. Zij verwijderden een strook van het complex direct achter de achtergevel, zodat een beschutte binnentuin is ontstaan en de oude gevel in wind- en geluidscherm veranderde. Nieuwe gemeenschappelijke trappenhuizen ontsluiten de woningen in het midden.

De 35 meter lange lofts krijgen dankzij de rigoureuze ingreep aan de achterzijde voldoende daglicht. Die herbestemming was voltooid in 2003. Nu zijn twee van de appartementen samengevoegd tot één grote woning van drie lagen: souterrain, bel-etage en eerste verdieping.

Nieuwe ruimtelijke en visuele relaties
De appartementen werden gekocht door een gezin met vier kleine kinderen. Ze wilden een woonkeuken die een relatie had met de straat, een woonkamer en een geïsoleerde kamer met een goede akoestiek, waar de heer des huizes ongestoord zijn muziek zou kunnen luisteren.

In technisch opzicht moest de woning zo compleet mogelijk uitgerust worden, ook als dat betekende dat er een extra stroomnet moest worden aangelegd en de riolering en watertoevoer aangepast moesten worden.

De opdrachtgevers vroegen meerdere architecten om een concept in te dienen voor hun woning. Ze kozen INarchitecten om het ingediende concept tot in de kleinste details door te voeren. INarchitecten schiep een nieuwe wereld die een sfeer van weelde, ruimtelijkheid en perfectie ademt.

Het principe van de loft is in dit concept verder doorgezet en er zijn nieuwe ruimtelijke en visuele relaties geschapen, onder andere door de toepassing van vides en een gedeeltelijk glazen vloer tussen de woonkamer en de woonkeuken daaronder.

Centrale kastenwand
De voordeur leidt nog steeds direct naar het hart van de woning: halverwege de gang op de middelste laag van de woning. Rechts is er zicht op de woonkamer met ramen op het zuiden, links de grote ouderslaapkamer met deuren naar de binnentuin en een eigen badkamer in een open relatie met de slaapkamer. Een kastenwand in de gangzone benadrukt de lengte van de woning en komt op alle lagen terug.

De geprofileerde hoogglans kastafwerking accentueert de bindende werking van dit centrale element. Achter de kastenwand bevindt zich het trappenhuis waar daglicht doorsijpelt en dat doorzicht biedt over de lengte maar ook diagonaal door de woning heen. Daardoor legt het trappenhuis nieuwe ruimtelijke relaties binnen de woning.

Hier en daar zijn in het trappenhuis de dikke oude balken in hun volle glorie zichtbaar gemaakt en wordt weer even duidelijk waarom het pand een rijksmonument is.

De kinderen hebben kleine slaapkamers op de eerste verdieping maar een grote gezamenlijke speelruimte en een eigen badkamer met een door INarchitecten ontworpen enorm bad, uitgevoerd in corian. De kamers van twee jongens die voorheen samen op één kamer sliepen, zijn gekoppeld door een doorkruipluik. Voor de ouders is er een sauna en een fitnessruimte.

Van opslagplaats tot stadspaleis
De architecten kregen opdracht alles te ontwerpen, van de inrichting van de bijkeuken en de vormgeving van de wastafels tot de vaste bank, de slaapunits voor de kinderen en de spiegels.

Adviseurs werden aangetrokken voor de thematische inrichting van de kinderkamers, voor de stoffering en meubilering en voor het optimaliseren van de akoestiek in de muziekkamer.

Voor het trappenhuis werden led-armaturen ontworpen die vlak in de wand liggen en waarvan de kleuren veranderd kunnen worden afhankelijk van het seizoen of de stemming van de bewoners. Deurkozijnen en plinten zijn weggestuct in de wand, om ze aan het zicht te onttrekken.

Zo is het meest sobere gebouwtype van weleer, een opslagplaats aan een dok, omgetoverd tot een modern stadpaleis. De meterkast vormt het ontzagwekkende hart van het huis om in alle elektronische gemakken te kunnen voorzien. De historische waarde van de woning is afleesbaar uit de diepte van de woning, de balken, de buitengevels en de stedelijke context.

Met dit royale interieur is een nieuwe betekenis aan het Kalenderpand toegevoegd. De muziekkamer aan de straatzijde staat in open verbinding met de gang en speelruimte, maar kan met een schuifdeur geluiddicht worden afgesloten.

Gerelateerd

• Een bruisend hart voor Hoofddorp
• Woongebouw Rubens Rotterdam
• Landhuis met dynamisch rietdak
• Kwartiers gezaagd WRC voor uitbreiding woonhuis
• Rotterdam toont eigen paviljoen World Expo
• Lighthouses verdichten de binnenstad met dakopbouwen