Woongebouw Rubens Rotterdam

Op het terrein van een voormalige Rotterdamse scheepswerf is de wijk De Veranda gebouwd. Behalve woningen zijn er winkels, recreatieve functies en bedrijfsruimtes. Van de geprojecteerde acht wooncomplexen zijn er inmiddels zes opgeleverd. Verder zijn een parkeergarage, een bioscoop en een politiebureau gereed. Het stedenbouwkundig concept van Sjoerd Soeters en Rudy Uytenhaak is door verschillende architecten ingevuld. De buitenruimte is door de Spaanse architecte Beth Gali ontworpen. De gebouwen zijn genoemd naar beroemde schilders; de straten in deze tegenover De Kuip gelegen wijk zijn vernoemd naar bekende Feyenoord-coryfeeën.

Het voormalige Piet Smitterrein ligt in een bocht van de Nieuwe Maas. De woningcomplexen liggen direct aan de rivier. In de plint van de gebouwen zijn verschillende voorzieningen als winkels, horeca en zorgvoorzieningen gerealiseerd. Een zone met bedrijfsgebouwen ligt tussen de woningbouw en de drukke Stadionweg. Bij de woningcomplexen is het uitzicht op de rivier het uitgangspunt. Twee haakse hoge schijven liggen met een derde zijde met stadsvilla’s rond een verhoogd binnenhof; de vierde zijde naar de rivier is open. De twee schijven lopen trapsgewijs op in hoogte. De haaks op de rivier gepositioneerde bouwdelen lopen op vanaf noord naar zuid; die parallel aan de rivier lopen op in de andere richting. Pas nu meer dan de helft van de complexen is gerealiseerd wordt de dynamiek van deze compositie duidelijk.

Stedenbouwkundige spelregels
Bij het ontwerp van de woongebouwen zijn strenge stedenbouwkundige spelregels opgesteld. De hoofdvorm van de complexen was vastgelegd. Ook het gebruik van bepaalde kleuren baksteen aan de buitenzijde en het glasachtige karakter van de binnengevels was voorgeschreven. Niettemin hebben de verschillende architecten (tot nu toe Cees Dam, Kees Rijnboutt, Roelf Steenhuis, Rudy Uytenhaak en Inbo Architecten Rijswijk) deze spelregels verschillend geïnterpreteerd. Daarnaast is de maatschappelijke context verantwoordelijk voor veranderingen bij het meest recente complex van Inbo Architecten. Het toegenomen autobezit leidde hier tot een extra parkeerlaag. De gewijzigde marktverhoudingen en het overaanbod aan appartementen in Rotterdam leidde behalve tot vertraging bij de bouw van de wijk tot een aangepaste hoofdopzet met meer huurwoningen.

In het appartementencomplex Rubens vallen de geprononceerde dakopbouwen het meest op. Door deze penthouses haaks op de hoofdvorm te plaatsen en van een afwijkende groene aluminium beplating te voorzien geven deze het gebouw een eigen identiteit. Deze dakopbouwen staan op de in drie blokjes gegroepeerde stadsvilla’s juist evenwijdig aan de blokrichting. Hierdoor heeft elk appartement een eigen dakterras en door de gestaffelde situering van de blokjes heeft elke woning uitzicht richting de Maas.

Prefab metselwerk
De plint met verschillende functies is juist uniform van metselwerk gehouden, zodat hier een eenheid is gecreëerd. Hier zijn onder anderen een artsenpraktijk, de entree naar de parkeergarage, de afsluiting van het collectieve binnenterrein en een buitentrap daarheen, alsmede enkele afwijkende woningen gesitueerd. Ook de balkons en serres zijn in een kader gegroepeerd om de eenheid te bewerkstelligen. Op eenvoudig wijze kan een balkon in een later stadium in een serre veranderen zonder dat het gevelbeeld wordt aangetast. Omdat de woongebouwen parallel aan de rivier een balkon hebben aan de rivierzijde, op het noorden, zijn in de zuidgevel Franse balkons aangebracht. De donkere, olieachtige tint van de baksteen en het koperkleurig aluminium verwijzen naar het industriële verleden van de locatie.
Het metselwerk is uitgevoerd in de vorm van traveebrede prefab-elementen, compleet met kozijnen. Door deze bouwmethodiek hoefde geen steiger gebouwd te worden en kon op deze gure, winderige plek een uniforme kwaliteit metselwerk worden gegarandeerd. Door de overgang van de verschillende prefab-elementen met behulp van rollagen en neggen te detailleren is een naadloos geheel ontstaan. De bakstenen plint met een afwijkende hoogte en afwijkende indelingen is wel ter plaatse gemetseld.

Woningtypes
In het gebouw zijn 21 verschillende woningtypes gerealiseerd. De in totaal 159 woningen zijn voornamelijk drie- en vierkamerappartementen in de koop- en de huursector. Er zijn L-vormige woningen en woningen over twee beuken. Verder is er één beuk met vier maisonnettes boven elkaar en zijn de hoekwoningen door de schuine hoofdvorm afwijkend. Op de begane grond is hier gebruik gemaakt van de extra verdiepingshoogte. Het semi-openbare collectieve binnenterrein is vanuit een trappenhuis en via een buitentrap bereikbaar. Hier zijn ook de privétuinen van de zes stadsvilla’s gesitueerd. Deze stadsvilla’s zijn grondgebonden woningen met een eigen entree.

Gerelateerd

• Flagshipstore in pijpenla
• Nieuwbouwproductie utiliteitsbouw raakt bodem in 2011
• Sportpaviljoen Zestienhoven, Rotterdam
• Renovatie Pakhuis De Zwijger Amsterdam
• ’t Patronaat Mierlo
• La Grande Cour Amsterdam