Möbiusband als woning

Janjaap Ruijssenaars van Universe Architecture heeft een woning ontworpen, die bestaat uit één doorgaand volume, in elkaar gedraaid als een eindeloze Möbius Band. Vloeren transformeren zo in plafonds, binnen in buiten. Het huis moet worden geproduceerd met innovatieve 3D-printtechnieken, ontwikkeld door de Italiaanse pionier Enrico Dini.

Europan

JanJaap Ruijssenaars maakte het ontwerp voor het zogeheten landschaphuis in het kader van Europan, de tweejaarlijkse Europese competitie voor jonge ruimtelijke ontwerpers. Het landschaphuis moet een landschap in het landschap zijn. Het huis is ontworpen voor een locatie in Ierland. “De locatie aan de kust is zo mooi dat we in het ontwerp de natuur willen weerspiegelen. Landschappen zijn eindeloos en we vroegen ons af of we een huis konden ontwerpen dat geen begin en geen einde heeft.” zegt Janjaap Ruijssenaars. Het huis moet worden geproduceerd met innovatieve 3D-printtechnieken.

Samen met wiskundige en kunstenaar Rinus Roelofs ontwikkelt Ruijssenaars dit project. Het idee is om het gebouw in stukken van 6 x 9 meter te printen en vervolgens samen te voegen tot een compleet geheel. Het zal anderhalf jaar duren om het project af te maken. Het printen gebeurt met een 3D-printer, ontworpen door de Italiaanse uitvinder-architect Enrico Dini en zijn bureau D-Shape, pioniers op het gebied van digitale architectuur. De D-Shape printer kan een gebouw printen met behulp van dunne lagen van zand en een anorganisch bindmiddel. Dini heeft inmiddels al een bouwwerk van ongeveer vier meter hoog geprint van dit hoogwaardige industriële gips. De architectuur van Dini heeft natuurlijke vormen die doen denken aan honingraat en termietenheuvels. Ook het ontwerp van Janjaap Ruijssenaars kent afgeronde vormen. Op advies van Dini zullen alleen de contouren worden geprint en vervolgens gevuld met glasvezel gewapend beton om de gewenste sterkte te verkrijgen. In 2014 kan het huis worden geprint. “Het zal de eerste 3D geprinte gebouw in de wereld te zijn. Ik hoop dat het kan worden opengesteld voor het publiek als het af is.”, zegt Ruijssenaars.

Kamermaker

In Amsterdam experimenteert DUS architecten met de Kamermaker, ’s wereld grootste verplaatsbare 3D-printer, waarmee hele ruimtes kunnen worden geprint. Voor het maken van maquettes is de reguliere 3D-printer inmiddels ingeburgerd bij architecten. De Kamermaker gaat een revolutionaire stap verder en zal een-op-een architectuur printen. Martine de Wit van DUS architecten heeft grote plannen ‘Het is de bedoeling dat we volgend jaar een grachtenpand hebben gebouwd hier in Amsterdam-Noord.’ Vooralsnog is de enige tastbare architectuur die vervaardigd met de Kamermaker een gewervelde pilaar van ongeveer twee meter hoogte. Net zoals het huis van Ruijssenaars kunnen dit soort losse modules in een nieuw soort constructie worden geschakeld tot één bouwwerk. Aangezien het plastic dat in de Kamermaker wordt gebruikt minder sterk is dan staal of beton, moet de draagkracht worden versterkt door organische vormen vol bogen en welvingen. ‘De geprinte architectuur zal geen recht-toe-recht-aan vorm krijgen. Dit levert een nieuw soort architectuur op met een eigen esthetiek.’ De Wit sluit ook niet uit dat de Kamermaker aanvankelijk zal worden gebruikt in combinatie met bestaande bouwtechnieken, ‘Met de Kamermaker is het printen van complexe mallen voor gietbeton een fluitje van een cent.’

Meer lezen? In ArchitectuurNL 08 2012 publiceerde Jeroen Junte een artikel over de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van digitale architectuur.