De nieuwbouw van het Amsterdamse St. Nicolaaslyceum is ontworpen door DP6 architectuurstudio, maar van meet af aan hebben alle betrokken partijen, van gebruikers tot bouwers, van ontwerpers tot adviseurs, daarbij een rol gespeeld. Deze samenwerking resulteerde in een opmerkelijk gebouw waarover iedereen tevreden is. En nu, een paar maanden nadat het gebouw in gebruik is genomen, zijn ook de gebruikers enthousiast over ‘hun’ nieuwbouw.
De nieuwbouw ligt tussen de Zuidas en het Beatrixpark ingeklemd op een relatief klein oppervlak. De functies zijn flink gestapeld en het gebouw is zeer compact. Hierdoor konden de ambities van de school binnen de bestaande financiële grenzen gehaald worden. Het is een school voor 1000 leerlingen en het hier gegeven onderwijs steunt op drie pijlers: wetenschap, cultuur en sport. De ambities vooraf waren hoog, het moest een uniek, gezond, duurzaam, flexibel en veilig gebouw worden. Deze uitgangspunten vormden de leidraad voor het ontwerp, de architectuur was daarbij een middel.
De nieuwbouw staat aan de Beethovenstraat, pal naast de oudbouw die gesloopt gaat worden. De ruimte die hierdoor vrijkomt, gaat onderdeel uitmaken van het vernieuwde Beatrixpark, alleen de kapel van de school blijft behouden en krijgt een functie in het park als paviljoen. De ingang van het gebouw is georiënteerd op het park, en ligt naast een basketbalveld dat op de verdiepte sporthal ligt. Bij binnenkomst komt de bezoeker direct in een groot atrium terecht dat als theaterzaal, bijeenkomstruimte en aula gebruikt wordt. Het is een opvallend lichte ruimte die uitzicht biedt op alle verschillende verdiepingen tot aan het dak.
In de noordgevel opent zich het atrium in de richting van het park. Opvallend zijn ook open lokalen met grote ramen. Een ongebruikelijke openheid waarover vooraf getwijfeld werd, maar dat nu als natuurlijk wordt beschouwd. De zuidgevel van het atrium, een imposante glasgevel, is voorzien van het glaskunstwerk Spiegelboom van Anouk Vogel dat er vanaf iedere plaats, op ieder tijdstip en bij elk weertype er weer anders uitziet. Het kunstwerk heeft ook een functie als zonwering.
Vanuit het atrium zijn ook de trappen, die zich als een slakkenhuis omhoog werken, goed zichtbaar. Dit maakt de hoofdroute door het gebouw duidelijk zichtbaar, geaccentueerd door een paarse loper. Aan het atrium zijn op diverse plaatsen op de verdieping werkplekken te vinden voor niet klassikale activiteiten.
Flexibel
Op iedere verdieping is een ander segment onderwijs met bijpassende lokalen te vinden, cultuur op de eerste, taal op de tweede, zaakvakken op de derde, exacte vakken op de vierde en biologie op de vijfde. Sommige lokalen worden gescheiden door vouwwanden en kunnen worden samengevoegd als een grotere ruimte noodzakelijk of wenselijk is.
De lokalen liggen aan de buitengevel en zijn te bereiken via een zone, grenzend aan het atrium. Behalve als looproute naar de lokalen kan deze zone als werkruimte gebruikt worden. Bij bijna alle lokalen zijn er tussen lokaal en de zone lockers te vinden, deze zijn dus verspreid over het hele gebouw.
De fietsenstalling bevindt zich half verdiept onder de aula en de sporthal ligt nog een verdieping lager en eigenlijk buiten het gebouw zelf. De laatste heeft ook een aparte ingang voor avondgebruik.
Betonkernactivering
Vanaf het begin van het ontwerpproces was er een projectmanager als onafhankelijk intermediair betrokken om alles in goede banen te leiden. En er waren veel workshops met ontwerpteam, opdrachtgever en gebruikers en een nauwe samenwerking tussen alle ontwerpende disciplines.
Centraal stond in het hele proces de vraag hoe je een duurzame en flexibele school bouwt. Een voorbeeld van duurzaamheid is dat er betonkernactivering is toegepast. Nadeel daarvan is dat geen gesloten akoestisch plafond toegepast kon worden en dat heeft natuurlijk weer gevolgen voor de akoestiek. Dit is opgelost door het gebruik van zogenaamde baffles, plafondelementen die uitgestrooid zijn over alle plafonds. Niet alleen goed voor het geluid, maar ook nog eens visueel bijzonder.
Een voorbeeld van flexibiliteit is de manier waarop de installaties zijn weggewerkt in een forse borstwering die op iedere verdieping rondom een langs de gevels loopt. Zo zijn de installaties niet in zicht, maar wel goed bereikbaar. Verder heeft het gebouw een sprinklerinstallatie, die zoveel mogelijk tussen de baffles is weggewerkt. Het voordeel van die sprinklerinstallatie is dat het gebouw nu één groot brandcompartiment is, wat de indeling van het gebouw extra mogelijkheden heeft gegeven.
Gerelateerd
Tags:
premium