Geconcipieerd rond het legendarische werk van architecten Josef Hoffmann (1870-1956) en Adolf Loos (1870-1933), geeft de onlangs geopende tentoonstelling Wege der Moderne in het MAK in Wenen een indrukwekkend beeld van de ontwikkeling van de Weense modernisme. De verschillen tussen Loos en Hoffmann worden geanalyseerd en hun grote invloed op architectuur en vormgeving tot op heden.
Hoffmann en Loos ontwikkelden in Wenen rond 1900 twee volledig verschillende alternatieven voor moderniteit in de kunst, architectuur en design, die beide spectaculair waren voor hun tijd. De expositie richt zich niet alleen op het denken en de belangrijkste werken van deze twee visionairs, maar ook op de historische context van hun ideeën en hun voortdurende invloed op het werk van internationaal gerenommeerde architecten en ontwerpers van nu.
Hoffmann interpreteerde architectuur en design als artistieke projecten, terwijl Loos kunst zag als een autonoom gebied ver verwijderd van architectuur en design. Hoffmann trachtte moderne kunst te produceren, terwijl Loos moderne cultuur wilde creëren. Josef Hoffmann geloofde in de kracht van de esthetische, fijn bewerkte omgevingen in de architectuur en huishoudelijke artikelen. Adolf Loos, daarentegen, geloofde dat het doel van de architectuur was om een blijvende en onopvallende achtergrond te creëren waarin individualiteit tot bloei kon komen.
Wenen 1900
Hoffmann en Loos danken hun succes aan de artistieke en intellectuele milieu van de grootstedelijke cultuur van Wenen rond 1900 en een synergie van gelijkgestemde groepen: een cultureel open en economisch krachtige nieuwe sociale klasse kwam samen met een jonge groep internationaal actieve avant-garde kunstenaars. Hoffmann en Loos stortten zich in het verhitte internationale debat over de ‘juiste’ richting voor de modernistische beweging. De Wiener Secession nodigde vooraanstaande Engelse, Franse, Duitse en Belgische kunstenaars uit voor haar tentoonstellingen. Samen met de Wiener Werkstätte, creëerde Hoffmann het Stoclet Huis (1905-1911) in Brussel, één van de meest prominente werken van de internationale art nouveau beweging.
Na een verblijf in de Verenigde Staten van 3 jaar, bracht Adolf Loos een geheel nieuw beeld van de moderne cultuur terug naar Wenen, die het uitte in polemische krantenartikelen en in zijn beroemde Looshaus (1910-1911) op Michaelerplatz.
De tentoonstelling laat zien hoe deze succesvolle, moderne theorieën de weg bereidden naar meer individuele vrijheid, en hoe hun invloed voelbaar tot op heden blijft. Met een selectie van de belangrijkste gebouwen, meubels, huishoudelijke artikelen en geschriften, begint de tentoonstelling met een overzicht van de prestaties van voorlopers van de modernistische beweging, waaronder Theophil Hansen en Otto Wagner. Hun werk vormde het fundament voor het werk van de kunstenaars van de Wiener Secession, dat werd mede opgericht door Josef Hoffmann, en Adolf Loos, antipode van de Secession.
Moderne slaapkamers
Moderne Levensstijl, het hoofdbestanddeel van de uitgebreide expositie, beslaat het hoogtepunt van de Weense modernisme in de jaren tussen de oprichting van de Secession in 1897 en de voltooiing van de belangrijkste werken van de beweging rond 1910. Hoffmann en Loos hadden in eerste instantie een soortgelijke aanpak, maar al snel ontwikkelden ze zich in uiteenlopende richtingen, zoals blijkt uit de reconstructies en modellen van hun contrasterende interpretaties van diverse opdrachten, uiteenlopend van meubels, interieurs en huizen. Reconstructies van twee interieurs die zijn gemaakt rond dezelfde bieden een leerzame demonstratie van deze twee uiteenlopende benaderingen: In de slaapkamer van de Salzer appartement ontworpen door Josef Hoffmann (Wenen, 1902), worden alle objecten georganiseerd in een strikt systeem van vierkante decoraties. In de slaapkamer van eigen appartement Loos (Wenen, 1903), daarentegen, creëert de esthetiek van de gordijnen en tapijten, die niet zijn ontworpen door Loos, een intieme sfeer.
Ook gaat de tentoonstelling in op de generatie architecten en ontwerpers direct volgend op Hoffmann en Loos, op de blijvende invloed van Hoffmann en Loos tot nu toe, onder andere op de ready-made concepten van architecten Lacaton & Vassal (Parijs), de plattegrond-strategieën van Werner Neuwirth (Wenen) die werden beïnvloed door Loos, en self-empowerment projecten van architecten als Anna Heringer (Laufen, Duitsland).
MAK (Museums für angewandte Kunst) Stubenring 5, 1010 Wenen
Duur: 17 december 2014 – 19 april 2015
Openingstijden: di 10-22 uur, wo-zo 10-18 uur
Gratis toegang elke dinsdagavond 18-22 uur
Entree normale prijs: € 7,90 / gereduceerde prijs: € 5,50 / gezinskaart: € 11
Gratis toegang voor kinderen en jongeren tot 19 jaar
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.
Gerelateerd
Tags:
Adolf Loos,
expositie,
Hoffmann,
Loos,
Secession,
Sezession,
tentoonstelling,
Wenen,
Wien