Op zaterdag 29 januari 2011 openden de poorten van de Tempel zich voor het publiek. De voormalige bank en discotheek aan het Prins Hendrikplein is verbouwd tot nieuwe huisvesting van de afdeling Archeologie van de Gemeente Den Haag. Dankzij de toepassing van WarmBouwen ging het energielabel van F naar A, met behoud van architectonische en historische details.
De Tempel staat op een markante plek aan de Prins Hendrikstraat 39, op de hoek van het Prins Hendrikplein. In 1914 is het pand in Um 1800 stijl gebouwd naar ontwerp van architect F.A. Bodde voor de Haagsche Commissiebank. De gevels zijn bekleed met natuursteen en met bouwsculpturen van J.C. Altorf. Het is een rijksmonument met prachtige marmeren vloeren en lambriseringen, originele plafonds, glas-in-lood ramen, een kluis in de kelder en één van de eerste metalen kozijnen in Den Haag. Na het vertrek van de bank heeft het pand vele jaren dienst gedaan als tehuis voor dementerende dames en daarna als discotheek. Na sluiting van de discotheek in 2005 kreeg Aurelius Monumenten het pand in beheer.
Aurelius liet het pand renoveren en verduurzamen ten behoeve van de afdeling Archeologie van de gemeente Den Haag. Bij een standaardrenovatie uitgevoerd op basis van isoleren zouden veel van de oorspronkelijk details verloren zijn gaan. Maar vanwege de monumentale status was het van groot belang dat de renovatie/verduurzaming het architectonische karakter niet zou aantasten. Dankzij de toepassing van WarmBouwen bleek een energielabel A mogelijk met behoud van alle architectonische en historische details!
In het pand worden voortaan de archeologische vondsten uit Den Haag geconserveerd, gerestaureerd en opgeslagen. De begane grond is een openbaar toegankelijke expositieruimte, er is een bibliotheek, een depot voor vondstverwerking en restauratie en een presentatieruimte waar Haagse basisscholen les krijgen in archeologie. Boven zijn kantoorruimtes voor de afdeling.
Het gebouw is het eerste Rijksmonument met energielabel A (EPA-U). Het ontwerp voor de renovatie is van KBNG, een bureau voor architectuur, stedenbouw en restauratie uit Den Haag. Architect Martijn de Gier: “Kan dit gebouw wat duurzamer? – Dat is de vraag die bij ons werd neergelegd. De tempel was voorzien van een energielabel F, wat de verhuur wat lastig maakte. Ja, zelfs A is mogelijk, wisten wij. Immers dit is het doel van WarmBouwen, een concept waar wij reeds mee bezig waren. WarmBouwen is de oplossing is voor dit soort gebouwen: slechte energiebalans, maar architectonisch, stedebouwkundig, ruimtelijk en/of economisch waardevol.”
Dankzij deze innovatieve manier van duurzaam bouwen kan een CO2-reductie worden behaald van 66% ten opzichte van de voormalige energievoorziening voor ruimteverwarming. WarmBouwen werkt vanuit het idee dat de energiehuishouding in balans is wanneer we het overschot aan warmte van de zomer opslaan en in de winter weer teruggeven aan het gebouw. Bij de Tempel is de aanleg van een warmteopslagtank niet mogelijk, maar kan een alternatieve warmteopslag gevonden worden doordat onder het gebouw water stroomt. Het water uit deze ondergrondse Haagse beek heeft een constante temperatuur van 12 graden. Een warmtepomp scheidt dit in een deel water met een temperatuur van 20 graden, dat haar warmte aan de wanden en vloeren van het gebouw afgeeft. Het andere deel water van 4 graden wordt weer aan de beek teruggeven. Het resultaat hiervan is dat er het hele jaar door binnen een aangename temperatuur heerst. Door WarmBouwen toe te passen, hoeft in de tempel nauwelijks isolatie te worden toegepast. De vochtbalans wordt niet verstoord. De architectuur blijft in zijn waarde, van binnen en van buiten.
Bekijk hier het filmpje over de tempel
Aanvullende gegevens
Opdrachtgever | Aurelius Monumenten |
---|---|
Gebruiker | Gemeente den Haag, afdeling Archeologie |
Bruto vloeroppervlak | 2500 m2 |
Opdracht | juli 2009 |
Start bouw | sept 2009 |
Oplevering | sept 2010 |
Architect | KBNG ism local |
Projectarchitect | Martijn de Gier |
Tekst | Jacqueline Knudsen |
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.