De beste creatief, beste organisatie en beste samenwerking in de categorieën Architectuur, Interieur, Product en Next Generation werden op 29 juni geëerd als winnaars van de Creative Heroes Award. Opvallend in de categorie Architectuur is dat alle winnaars drijvende krachten zijn achter projecten waarbij circulaire businessmodellen en gedurfd ondernemerschap de hoofdrol spelen: Blue City in Rotterdam, het modulaire huizenconcept MOME in Afrika en het urban mining-netwerk New Horizon in Dordrecht.
Nieuwe prijs
De nieuwe prijs, een initiatief van Guus van Maarschalkerweerd en Jeroen van Oostveen, is anders dan andere prijzen. Zij willen niet zozeer het eindresultaat: een esthetisch gebouw, interieur of mooi product belonen, maar vragen aandacht voor de kracht van creativiteit. Ze zetten de mensen achter een bijzonder project of samenwerking in de schijnwerpers. De Creative Heroes Award eert de creatieve geesten die anderen inspireren, een probleem oplossen, visie, ondernemerschap en vakmanschap als eigenschappen bezitten, of geoliede samenwerkingen tot stand brengen.
Ruim 200 inzendingen
De vijftienkoppige vakjury beoordeelde ruim 200 inzendingen op maatschappelijke, economische en sociale aspecten, zoals de mate van impact, innovatie en toegevoegde waarde. Het leverde zestig genomineerden en twaalf winnaars op. Bekende namen, maar evengoed verrassende en zelfs onbekende kanshebbers. Zo’n uitgangspunt vraagt om een andere manier van denken. Peter de Winter, hoofdredacteur van ArchitectuurNL en jurylid in de categorie Architectuur: ‘Het mooie van de Creative Heroes Award is dat projecten die nooit een kans hadden gemaakt omdat het bijvoorbeeld geen spectaculaire gebouwen betreft, nu wel worden gelauwerd vanwege het feit dat ze echt het verschil maken. De bedenkers en makers lossen een maatschappelijk probleem op, bevorderen sociale interactie of zijn zeer vernieuwend.
Modulair woningbouwsysteem MOME
Zo werden in de categorie Architectuur (Individu) Annet van Otterloo, Daan Bruggink, Florian Idenburg, Roel Rutgers en Mark Graafland genomineerd. Het was Roel Rutgers die de overtuigende winnaar werd. De architect die negen jaar bij Paul de Ruiter Architects werkte, vertrok in 2015 voor de liefde naar Namibië. Hier keek hij goed naar de lokale situatie en zag wat mensen echt nodig hebben. Hij maakte gebruik van onbenutte kansen en zette het duurzame en betaalbare woningbouwconcept MOME housing op, een modulair woningsysteem gemaakt met eenvoudig en snel te installeren composiet sandwichpanelen. MOME is extreem water-efficiënt in productie en constructie, en bovendien hebben de MOME huizen de potentie om energie te besparen en te genereren met een plug & play toepassing van zonnepanelen, zonneboilers en watervriendelijke toiletten. Maar de architect bedacht niet alleen slimme panelen waarmee bewoners modulaire huizen kunnen bouwen als een flexibel en hoogwaardig alternatief voor de sloppenwijken van Namibië, hij denkt ook na over hun financiële zekerheden zoals de hypotheek en andere financieringsmogelijkheden. Zo heeft zijn project, dat nog geen twee jaar bestaat, nu al een grote impact omdat hij een omvangrijke groep minder bedeelde burgers in zuidelijk Afrika daadwerkelijk vooruit helpt en daarmee de woonmarkt en de economie een boost geeft.
New Horizon Urban Mining
In de categorie Organisaties waren bouwbedrijf Ursem, New Horizon, Odico (Jelle Feringa), Netherland Aerospace Centre (Henk Hesselink) en De Groene Grachten (Suze Gehem) genomineerd. New Horizon Urban Mining werd tot beste organisatie uitgeroepen. Het is een netwerkorganisatie die bestaat uit een coalitie van vijf grote bedrijven die samen hoofdaannemer zijn: Rexel, Stiho, ElektroNed, Knauf, en Tétris. Met deze organisatievorm kunnen ze snel en effectief tot noodzakelijke schaalgrootte komen en worden ze niet geremd door operationele beperkingen of gevestigde belangen, menen ze. New Horizon sloopt, hergebruikt het materiaal grootschalig en past het creatief toe. New Horizon ziet de stad als bron; de bebouwde omgeving is het magazijn en zit vol bruikbare grondstoffen. De jury was het erover eens dat het een behoorlijk gewaagd, risicodragend project is van ondernemers die de koppen bij elkaar staken en aan de slag gingen met urban mining, recycling en upcycling. Maar dat risico wilden ze wel nemen omdat ze rotsvast geloven in de circulaire economie als nieuw economisch model.
Blue City 010
Arjan Gooier Van Schagen Architecten en Opdrachtgevers, Bouw van Jou (Woonbedrijf ieder1 en Johan Blokland van opZoom architecten), Blue City (Yvette Govaart), NEZZT (DEMEEUW, diederendirrix architecten), en Bouwbedrijf Van de Ven en de Architekten Cie waren genomineerd in de categorie Samenwerkingen. Ook bij de onbetwistbare winnaar Blue City 010 speelt de circulaire economie een hoofdrol. Al gaat het hier niet over slopen maar over oogsten.
Tropisch zwemparadijs
De jury noemde het een mirakel dat het voormalige Rotterdamse tropisch zwemparadijs Tropicana is omgebouwd tot community based broedplaats voor innovatieve bedrijven die zich tussen de glijbanen en bubbelbaden hebben gevestigd. Bedrijven die hun reststromen op slimme wijze aan elkaar koppelen. Blue City is met veel ‘Rotterdamse lef’ gefinancierd. Met een nieuw duurzaam businessmodel transformeren de initiatiefnemers met Yvette Govaart als urban producer van Collective Office for Urban Productions (COUP) Blue City tot voorbeeldstad op basis van de circulaire economie. Een stad waarin afval als grondstof wordt gezien. Waar de koffiedrab uit een nabijgelegen bar/restaurant gebruikt wordt voor de champignonkwekerij en de champignons op het menu van bar/restaurant komen te staan. De bijenwas gaat naar de meubelmaker, van het plastic afval worden nieuwe producten gemaakt, groene gevels zorgen voor het afvangen van fijnstof, en er wordt gekoeld met Maaswater. Als dit werkt hebben we nooit meer afval, zijn we blij met koffiedrab en champignons en groeit Blue City uit tot een omvang die nodig is om nog meer impact te hebben. De winnaars zijn allemaal creatieve helden die bijzondere projecten realiseren gebaseerd op duurzame businessmodellen die een grote toekomst hebben.
Dit artikel is gepubliceerd in ArchitectuurNL nummer 4 van 2017
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.
Gerelateerd
Tags:
Circulaire economie,
modulair