Belevingscentrum Fort K’IJK opent in oktober 2017 officieel haar deuren. Na anderhalf jaar restauratie en zeven jaar voorbereiding begint Fort bij Krommeniedijk een tweede leven onder de naam Fort K’IJK. Met een woonruimte voor autistische jongvolwassenen en een bezoekerscentrum van de Stelling van Amsterdam gericht op natuur en het strategische landschap van de Stelling. Stadsherstel Amsterdam deed de restauratie, Tinker ontwierp het interactieve belevingscentrum, de theeschenkerij en woonzorglocatie en Piet Hein Eek Architectuur de fortwachterswoning.
Energiezuinig
Met de herbestemming staat energiezuinigheid voorop. Gestreefd is naar een zo groot mogelijke onafhankelijkheid van het fort. Om dat te bereiken liggen op het dak van het fort 456 zonnepanelen, die naar verwachting 100.000kWh/jaar gaan produceren.
De verwarming van het fortgebouw wordt verzorgd door een waterwarmtepomp, die veel elektrisch vermogen nodig heeft. Om het grondwater te kunnen benutten zijn er twee boringen van ca. 100m diep gemaakt, waardoor een voortdurende circulatie van grondwater langs de warmtepomp mogelijk is. De warmtepomp vult een groot buffervat met warm water, waardoor de vloerverwaming kan functioneren.
Fortwachterswoning Piet Hein Eek Architectuur
De even verder gelegen forterwachterswoning, ontworpen door Piet Hein Eek, wordt gevoed vanuit het fortgebouw, zodat de zonnepanelen optimaal stroom aan de eigen voorzieningen kunnen leveren. Ook de fortwachterswoning wordt verwarmd met behulp van een waterwarmtepomp.
Stellinglijn Tinker Imagineers
Het fort heeft een unieke bestemming gekregen als belevingscentrum gecombineerd met begeleid wonen en werken voor jongvolwassen met autisme. Tinker imagineers ontwierp een interactieve lichtlijn door het fort die het stellinglandschap ontvouwt, het interieur van de theeschenkerij en een nieuwe huisstijl.
De bijzondere natuur, landschap en cultuurhistorie van de Stelling van Amsterdam komen in Fort K’IJK tot leven. De ruimtes in het fort, binnen en buiten, mens en natuur: alles is met elkaar verbonden. Deze verbinding is letterlijk weergegeven door een lichtlijn. Het manshoge logo voor het fort, eveneens ontworpen als doorlopende lijn, fungeert als landmark.
Bezoekers volgen met een audiotour de lichtlijn door de donkere ruimtes van het fort en ontdekken hoe de Stelling van Amsterdam eerst de mens en later het landschap beschermde. Ze gaan met andere ogen kijken naar het Stellingslandschap. Kijken wordt zien.
De unieke architectuur en sfeer van het fort wordt aangelicht en zo min mogelijk aangeraakt door te spelen met verbeelding, projecties, licht en donker. Zo ervaren bezoekers bijvoorbeeld met watereffecten en silhouetten hoe inundatie vroeger werd ingezet als verdedigingsmechanisme, maar nu een broedplaats voor zeldzame vogels is. Ook kunnen bezoekers spelen met de camouflage van het fort en het schootsveld rondom.
Even verderop bevatten pilaren bijzondere wereldjes met de voor het oog verborgen processen in de natuur, poëtische projecties op vloeren en wanden laat de natuurlijke verspreidingsvormen van zaden zien. Sluitstuk is het licht- en schaduwspel waarmee bezoekers de onzichtbare natuur zichtbaar kunnen maken. De lichtlijn leidt de bezoekers naar buiten, waar ze worden uitgenodigd om verder op avontuur te gaan door het stellinglandschap.
Theeschenkerij
De inrichting van de poterne is uitgevoerd in een rustig, natuurlijk kleuren- en materialenpalet passend bij het authentieke karakter van het fort. Na restauratie door Stadsherstel Amsterdam biedt Fort K’IJK een woonplek aan (jong)volwassenen met autisme. Ook kan dagbesteding plaatsvinden in het theehuis en het bezoekerscentrum. Niet eerder kreeg een fort een woon-zorgfunctie.
Open dag 7 oktober
Zaterdag 7 oktober tussen 13.00 en 16.00 uur is er een open dag op het fort.
Om 13.30 en 14.30 uur geeft projectleider Paul Morel van Stadsherstel een lezing over het project. Daarvoor en daarna kunt u vrij rondlopen en gratis het belevingscentrum over de natuurwaarde in de Stelling bekijken. Aanmelden niet nodig.
Fort K’IJK is geopend voor publiek vanaf 11 oktober, woensdag t/m zondag van 10.00 – 14.00 uur. Vanaf april 2018 is het bezoekerscentrum langer open.
Adres: Lagendijk 22 in Uitgeest
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.