Er zijn architecten die naast een ontwerpopdracht voor een gebouw ook het verzoek krijgen exclusief voor datzelfde gebouw het meubilair te ontwerpen. Eervol en vaak met als opbrengst een fraai stel stoelen en tafels. En dan is het soms best jammer dat zo’n ontwerp na een eenmalige serie voorgoed in de archieflades van een bureau verdwijnen. Wim van der Plas van Van der Plas Meubel & Project uit ’s-Hertogenbosch nam het initiatief meubilair ontworpen door architecten in productie te nemen, om ze zo voor de vergetelheid te behoeden. Zo brengt hij tafels van atelier PRO en OIII architecten, schoolmeubilair van NOAHH en lichtarmaturen van KAAN Architecten op de markt.
Interieurarchitect
Wim van der Plas mag zich officieel interieurarchitect (BNI) noemen, maar in het dagelijkse leven vervult hij meer de rol van sparringpartner en/of vraagbaak van en voor architecten die worstelen met de vraag welk materiaal ze bij een bepaald interieurobject het beste kunnen toepassen. Daarnaast denkt hij mee met ontwerpers over de verdere detaillering van hun ontwerp of helpt ze bij de zoektocht naar het meest geschikte materiaal voor de bekleding van een interieurobject. Zo was er onlangs een architect die op zoek was naar materiaal om de ontvangstbalie in een Amsterdamse rechtbank mee te bekleden.
Materiaal
De lijst met materiaaleigenschappen mocht er wezen. Het materiaal moest een zekere chique uitstralen, niet al te kwetsbaar zijn, bij voorkeur een natuurlijke oorsprong hebben, in het gebruik een fraai patina krijgen, maar ook voldoen aan de wettelijke eisen van brandveiligheid. Van der Plas adviseerde tuigleer om de balie mee te bekleden. ‘Een natuurlijk en voornaam materiaal dat tegen een stootje kan en in de loop van de tijd alleen maar een mooiere glans krijgt’, onderbouwde de vraagbaak uit Den Bosch zijn advies.
Meubelcollectie
Van der Plas Meubel & Project is een vader/zoonbedrijf, samen met zijn vader was hij vanaf de jaren 70 actief als meubelmaker, hij kan dus bogen op zowat 40 jaar ervaring. Naast een adviserende functie voert Van der Plas ook een (nog) bescheiden collectie meubelen die ontworpen zijn door architecten. Het gaat doorgaans om meubelen die in opdracht ontworpen zijn voor een bepaald utiliteitsproject. ‘Stel een architectenbureau krijgt de opdracht om naast het gebouwontwerp en passant ook tafels te ontwerpen. Dat levert dikwijls een fraai ontwerp op waarvan alleen de directe gebruikers en bezoekers kunnen genieten’, schetst Van der Plas een veelvoorkomende praktijk. ‘Het ontwerp verdwijnt na oplevering in de een of andere archieflade om daar voorgoed in de vergetelheid te raken. Eeuwig zonde en daar wilde ik iets aan doen.’
PRO table en MONO
Een eerste succes is reeds geboekt. Voor het Stadhuis in Deventer ontwierp atelier PRO architecten ook losse tafels. Dit ontwerp heeft in de ogen van Van der Plas een duidelijk herkenbare identiteit die zich leent voor een seriematige productie al dan niet in een beperkte genummerde oplage. Van der Plas ontwikkelt het ontwerp van de architect verder en maakt het geschikt voor productie. Naast de PRO table brengt het bedrijf ook de MONO op de markt, een tafel voor de Hogeschool van Amsterdam, ontworpen door Anouk Dekker van OIII Architecten. De MONO is gemaakt van een stalen frame, bekleed met ruw polyester waarvan de bovenkant heel glad is afgewerkt zodat er goed op gewerkt kan worden. Volgens Van der Plas past de heldere vorm van dit ontwerp in elke omgeving.
Schoolmeubilair
Recentelijk vond het omgekeerde plaats. Niet Wim van der Plas liet zijn oog vallen op een ontwerp, maar een architect benaderde hem met vragen over de mogelijkheden van seriematige productie. NOAHH (Network Oriented Architecture) ontwikkelde voor een basisschool meubilair. De vraag was of Van der Plas wilde meedenken hoe deze meubellijn in de markt te zetten. Het resultaat: binnenkort verschijnen deze meubelen op de markt onder de naam Elementary. Een ander voorbeeld is de lamp die KAAN Architecten ontwierp voor het onderwijscentrum Erasmus MC Rotterdam. Deze opdracht moet nog verder uitgewerkt worden, maar als het een beetje meezit wordt ook dit ontwerp straks seriematig geproduceerd. Van der Plas benadrukt dat zijn idee van het seriematig in productie nemen van meubels ontworpen door architecten geen zoektocht is naar designschatten die in architectenarchieven liggen te verstoffen. Voor economisch succes wil hij hedendaagse architecten van naam en faam koppelen aan Van der Plas Products. ‘Hun meubelontwerpen worden wellicht de klassiekers van de de toekomst. Dat zou althans heel mooi zijn.’
Tekst: Peter de Winter
Fotografie: Eva Bloem, Frans Strous
Dit artikel is gepubliceerd in ArchitectuurNL nummer 5 van 2017
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.