De noodzaak van een circulaire economie

In een cirkeltje blijven ronddraaien, heeft doorgaans een negatieve betekenis. Toch zullen architecten en andere actoren uit de bouwsector cirkels moeten sluiten om de vicieuze cirkel van hoe men gewend is te werken te doorbreken.

Waar ik op doel, is een streep zetten onder de bouw zien als een lineair proces. Dat kan door een gebouw zo te ontwerpen en te assembleren dat al de toegepaste (bouw) materialen op termijn herbruikbaar zijn in een ander gebouw of bouwwerk. Een mooi voorbeeld op dit vlak is het paviljoen dat Overtreders W en bureau SLA ontwierpen voor de Dutch Design Week (DDW). Het paviljoen was in zijn geheel opgetrokken uit ‘geleende’ bouwmaterialen die onbeschadigd retour gestuurd moesten worden. Boren, zagen, schroeven of lijmen was dus uitgesloten.

Exclusieve hobby

In de praktijk van alle dag zullen er evenwel niet vaak gebouwen gemaakt worden van louter geleende spullen, maar het ontwerp laat zien dat je met een beetje fantasie en creativiteit een heel eind komt als het om circulariteit gaat. Architecten, maar ook hun opdrachtgevers zullen komende jaren vol op het orgel moeten wat de transitie van de lineaire naar de circulaire economie betreft. Want een circulaire economie nastreven, is al lang geen exclusieve hobby meer van een groepje bevlogen idealisten die zich zorgen maken over het voortbestaan van onze aardbol.

Roer moet om

De overheid wil dat de Nederlandse economie in 2050 voor 100 procent circulair is. In 2030 moet dat cijfer rond de 50 procent liggen. Wet- en regelgeving op dit vlak is in de maak. De bouw als grootverbruiker van grondstoffen en energie en veroorzaker van een enorme berg afval heeft dus geen keuze. Het roer moet om en dat geldt misschien wel op de eerste plaats voor architecten. Zij zullen hun ontwerppraktijk fundamenteel anders moeten inrichten en gebouwen gaan maken die vanzelfsprekend vanuit het circulaire denken ontworpen zijn. Ter inspiratie een minidocumentaire over de noodzaak van een circulaire economie. Kijk ernaar en trek uw conclusie. We kunnen beter maar vaart maken met circulair denken en doen.

Peter de Winter, hoofdredacteur ArchitectuurNL