Een strandhuis noemt bureau V8 architects de villa die recentelijk is gerealiseerd op het Amsterdamse Rieteiland-Oost. Aan de waterkant trapt het terras af naar het brede water met de eigen aanlegsteiger. De volumineuze woning oogt kleiner door de gedeeltelijke verzinking in een duintalud. Bijzonder zijn de dragende betonnen gevels met subtiele kleurnuances en ornamenten in gietijzer. Als parel steekt een gebogen glazen erker uit de zijgevel.
Rieteiland Oost is een klein opgespoten eiland op IJburg Amsterdam, tussen het Diemerpark en het Grote Rieteiland. In een duinachtig landschap, gemaakt naar een ontwerp van Buro Lubbers, zijn 90 kavels inmiddels bijna allemaal ingevuld met vrijstaande villa’s. Vorig jaar is aan de noordoostkant van het eiland een robuuste betonnen villa gerealiseerd naar ontwerp van het Rotterdamse bureau V8 architects. De opdrachtgevers/bewoners, adviseurs op het gebied van vastgoed (civieltechnisch en juridisch), hadden al eerder zakelijk contact met de architecten van V8 en verleenden hen in 2015 de ontwerpopdracht. Ze woonden in de binnenstad van Amsterdam en wilden op het Rieteiland Oost een stoer huis aan het water realiseren, waar ook hun drie jonge kinderen alle ruimte zouden hebben om te spelen.
Duinhuis aan het water
Het huis heeft de entree aan de Larikslaan en de achtertuin aan het brede water, met aan de overkant de huizen op het Grote Rieteiland. De achtertuin grenst aan een strook semiopenbaar groen en in het water hebben de huizen elk een aanlegsteiger.
Architect Michiel Raaphorst van V8: ‘Het is het grootste huis (323 m2) op de grootste kavel van het eiland. Toch oogt het niet zo, omdat een groot deel niet zichtbaar is van buitenaf: we hebben het huis in een duintalud gezet. De kelder en een groot deel van de begane grond zijn hierdoor aan het oog onttrokken. De duin sluit aan bij de landschappelijke inrichting van het eiland.’ Op het niveau van de begane grond is het maaiveld opgehoogd met EPS blokken, om de gronddruk tegen de gevel te reduceren en om zettingen van het maaiveld te minimaliseren. Daarop ligt een laag aarde en zand, beplant met duinvegetatie. De grenzen van het perceel zijn afgebakend met paalhoofden, ook weer een verwijzing naar duin en strand.
Privacy en uitzicht
De deels in het duin verzonken begane grond is grotendeels het domein van de drie kinderen, met een speelruimte, een badkamer met dubbele douche en drie slaapkamers. De speelruimte kan ook tot logeerkamer omgetoverd worden, in de kastenwand is een tweepersoonsbed verborgen.
De eerste verdieping is de leefruimte van het gezin: met een studiehoek, zithoek, eetkeuken, een ronde erker opzij en aan de voor- en achterkant grote terrassen. ‘De huizen staan hier best dicht opeen en dicht op de straat. Vanwege het uitzicht en privacy hebben we de woonvertrekken en aansluitende terrassen op niveau +1 gesitueerd. Aan de waterkant kijk je zo over de rietkraag heen naar het water en de overkant, en aan de straatkant tegen het groen van de bomen. Op de eerste verdieping is dit huis de ultieme doorzonwoning, met (bijna) dichte zijgevels en geheel open gevels naar de straat en het water. Zelfs vanaf het terras aan de straatzijde heb je dwars door het huis heen uitzicht op het water aan de achterkant.’
Constructieve betongevel
De betonnen gevels zijn een verhaal apart. ‘In samenspraak met de opdrachtgever is de ambitie gesteld om de betonnen gevel ook echt de draagconstructie te laten zijn en niet een esthetische schil.’ De gevel is volledig in het werk gestort, in dunne laagjes die fijne gele kleurnuances in het betonmengsel laten zien. Een techniek die Peter Zumthor in zijn Bruder Klauskapelle in Wachendorf ook toepaste, en het beton karakteristieken van natuursteen verleent. De ruwe plankenbekisting die voor het storten is gebruikt, zorgt bovendien voor een mooie oppervlaktestructuur. Naast de kleurnuances en structuur wordt het beton verfraaid door gietijzeren ornamenten die direct in het beton zijn meegestort. Langs de dakrand hebben deze ornamenten de vorm van een doorgezaagde schelp die aan de onderzijde uitmondt in een verticale lijn, als een watergeul. In de centerpengaten in het beton zijn gietijzeren schijfjes geplaatst, gedecoreerd met een ander schelpmotief Kortom, een constructieve gevel die tegelijkertijd zeer esthetisch en ambachtelijk is. Om het beton ook mooi en vuilstreeploos te houden, is de vensterbank van het enige venster op de tweede verdieping naar binnen toe aflopend gemaakt, met gaatjes voor de waterafvoer.
Bekisting hergebruikt
De vloeren van de begane grond, 1e en 2e verdieping zijn in het werk gestort op bekisting en met isokorfverbindingen gekoppeld aan de dragende betongevel. Het plafond van de begane grond – tevens onderzijde van de 1e verdiepingsvloer – toont het reliëf van de planken bekisting. Op de woonverdieping is het plafond afgewerkt met hergebruikte bekistingsplanken van de stort van de gevels. Isolerende verankeringen verbinden de houten liggers met de gevels. Ook de balken van de pergola aan de straatkant zijn geborgd in de betonnen gevels.
Halfronde erker
De meest bijzondere plek in het huis is de halfronde glazen erker aan de noordzijde. Door prachtig verdiepinghoog gebogen glas kun je hier de zon op en onder zien gaan. Een cirkelvormige gordijnrail maakt het mogelijk een ronde ruimte met een semi-transparant gordijn optisch af te scheiden van de rest van de woonkamer.
Ruimtelijk wonen
Ook bijzonder fraai is de glazen afscheiding tussen het trapgat en de keuken, die de ruimtelijkheid nog versterkt. De woonverdieping is 3,5 m hoog en kan fungeren als een grote ruimte (83 m2) maar middels twee schuifdeuren kan er een muziek- of studeerkamer en een gang worden afgescheiden. De gang ligt achter een verdiepinghoog meubel. Dit meubel is met leer bekleed en verbergt o.a. beeld- en geluidsinstallaties. Door de schuifpuien aan beide zijden te openen, loopt de ruimte nog verder door over de terrassen. Aan de waterkant is een L-vormige zitkuil met tribunetrappen gemaakt.
Slaapverdiepingen
De trap van kelder naar begane grond heeft open vakken opzij, de brede trap van de begane grond naar de verdieping is bekleed met gerookt eikenhout en heeft aan de zijkant laden. Op de begane grond zijn drie slaapkamers, een chillruimte/gastenkamer met pantry, een berging en een badkamer.
Op de 2e verdieping is een vierde slaapkamer met badkamer, garderobe en aansluitend een patio met jacuzzi en sauna. Een groot dakraam boven de trap en de garderobe brengt daglicht in de vrij gesloten verdieping. Op de rest van het dak liggen warmtecollectoren.
Aansluiting erker – patio: vakmanschap
Op de 2e verdieping hangt een rechthoekige patio hangt aan het hoofdvolume. De patio grenst aan de ouderslaapkamer en een sauna. Er staat een jacuzzi en via houten lamellen is er uitzicht op het water. De aansluiting tussen de patio en de ronde erker is een staaltje vakmanschap: van compleet 3D uitgewerkt detail en constructieve doorrekening tot handmatig uitvoeren en ruwbouw en afbouw naadloos in elkaar laten overlopen. Het bewijs dat moderne ontwerpen engineeringtools nog steeds met aandacht en ambacht vertaald kunnen worden in een fascinerend bouwwerk.
Dit artikel is geschreven door Jacqueline Knudsen en gepubliceerd in ArchitectuurNL 5 2018
Gerelateerd
Tags:
beton,
betonarchitectuur,
ijburg,
V8 architects,
villa