Maarten Polkamp was nog maar net afgestudeerd, toen hij een appartement kocht aan de lommerrijke Graaf Florisstraat in Rotterdam. Om zelf te wonen en voor zijn kersverse architectenbureau Personal Architecture. De zaken gingen goed en na aankoop van een buurappartement, werd de bovenste verdieping rommelzolder. Zonde, want het uitzicht is er geweldig. Na verbouwing tot slaapkamer met wellness en dakterras, wordt deze ruimte nu weer volop genoten.
De Graaf Florisstraat in het centrum van Rotterdam heeft brede stoepen met grote platanen. De hoge huizen van bijna 100 jaar oud bestaan vaak uit meerdere appartementen, soms 3 of 4 per huis, waarvan de bovenste verdieping – typisch Rotterdams – wordt gedeeld door de bovenwoningen. Zo ook bij het appartement dat architect Maarten Polkamp in 2005 kocht, een hele tweede en een halve vierde verdieping.
Kantoor in huis
Polkamp: ‘Direct na mijn afstuderen in Delft begon ik mijn eigen bureau. Met hulp van mijn ouders kon ik dit appartement aankopen. Ik ging eerst wonen op de vierde verdieping, terwijl ik de tweede verbouwde tot woon- en werkruimte. De kamer aan de straat werd het kantoor voor mijn bureau Personal Architecture (P·A).’
Bij de verbouwing heeft Polkamp een sterk contrast gemaakt tussen de – deels gereconstrueerde – art-nouveau-ornamentiek in de stucplafonds en deuren en de strakke vormgeving van nieuwe elementen. ‘In de middenbeuk heb ik een donkergrijs volume geplaatst als kast en separatie tussen voor en achterkamer. Door een inkeping tussen dit volume en de wanden en plafonds eromheen, maak ik het optisch los van de oude schil.’ Bij de nieuwe badkamer tussen voor- en achterkamer in de zijbeuk is dit effect nog sterker. ‘Tussen de voor- en achterkamers zaten oorspronkelijk schuifdeuren. Eén paar heb ik in een wand teruggevonden en hergebruikt, de andere heb ik tweedehands gekocht. Ook handvaten voor vensters en deuren zijn tweedehands, en sluiten aan bij de oorspronkelijke stijl van de woning. In een wand vond ik achter stucwerk ook nog een originele deur terug, de geprofileerde omlijsting ontbrak en heb ik laten namaken van de andere deurlijsten.’
Latjesvloer
Doorbraken in de wanden tussen midden- en zijbeuken verbinden de leefruimtes met elkaar. De doorlopende houten vloer versterkt de eenheid. ‘Ik was eerst van plan om een Bruynzeel vloer te nemen, maar omdat die uitsluitend in tegels wordt geleverd heb ik een timmerman gevraagd om losse latjes van 20 x 2 cm te leggen. Dat was uiteindelijk twee keer zo goedkoop en het effect was dat het echt een doorlopend vlak werd. De latjes heb ik geschuurd, maar niet helemaal vlak gemaakt. Er zit een beetje reliëf in de vloer die erg prettig aanvoelt met blote voeten.’
Dubbel glas en ledenradiatoren
De woning moest ook thermisch verbeterd worden. Overal is dubbel restauratieglas toegepast. ‘Dat is zonder glaslatten in de kit gezet waardoor de schuiframen nog steeds open kunnen en het raam er van binnenuit authentiek uit blijft zien. De glas-in-lood bovenlichten heb ik enkel gelaten, anders verdwijnt de charme.’ De eerst geplaatste spiraalradiatoren gaven te weinig warmte. ‘Ik heb die nu vervangen door Bisque ledenradiatoren, erg duur, maar wel prachtig!’
Buurappartement erbij
Nu is het een volledige woning, aanvankelijk was een deel kantoor. ‘De voorkamer werd te krap voor drie man en de achterkamer werd ook met werkplekken ingericht. Zo hield ik nog minder woonruimte over. Toen mijn buurman mij zijn appartement te koop aanbood, precies zo een als ik had met een hele tweede en halve vierde verdieping, hoefde ik niet lang na te denken. Nog voor de koopakte was gepasseerd, verbouwde ik eerst die vierde verdieping tot appartement voor verhuur, want die inkomsten had ik nodig voor mijn hypotheek. Daarna verbouwden we de tweede verdieping tot kantoor.’
Van rommelzolder tot penthouse
Na verhuizing van het kantoor naar het buurpand, kon Polkamp eindelijk het hele appartement als woning gebruiken. De topverdieping werd nauwelijks meer gebruikt en werd steeds meer een rommelzolder. Toen Polkamps vriendin bij hem introk, voelden ze wel weer de behoefte om de vierde verdieping ook te gebruiken. ‘We hebben beneden een prima slaapkamer en badkamer, dus als we de vierde verdieping werkelijk intensiever wilden gaan gebruiken, moest er boven wel iets speciaals gebeuren.’ En dat is zeker gebeurd.
Wellness met een view
De ruimte op de vierde verdieping, die binnendoor via twee trappen bereikbaar is, heeft een complete transformatie ondergaan tot slaapverdieping met wellness voorzieningen. Alle dragende wanden zijn verwijderd, en in het midden is een blok geplaatst met eikenhouten delen bekleed. Het lage deel van het element biedt plaats aan een bed, installaties en een ligbad; in het hoge deel is een sauna en een stoomcabine. ‘Er waren aan de achterzijde al grote vensters, aan de zijkant heb ik nog een Veluxvenster toegevoegd, dat door de scharnier aan de bovenkant zo openklapt dat je vrij uitzicht hebt. Zo kunnen we vanuit het bed, het bad en de sauna (via een panoramavenster) volop genieten van het uitzicht op de skyline van Rotterdam.’
Jacuzzi op het dak
Een interne trap leidt naar het dakterras. Het terras is bekleed met hergebruikte hardhouten delen. ‘Die hebben ooit als beschoeiing aan de havenkade gezeten. Je kunt nu nog wormgangen zien in het hout, die tekening in het hout vind ik intrigerend.’ Aan de twee zijden die uitzicht bieden op het centrum van Rotterdam heeft Polkamp een verhoogde bak gemaakt met een mos sedum begroeiing. ‘Ik wilde geen hek neerzetten vanwege het uitzicht, die brede bak doet dienst als borstwering, het voorkomt dat bezoekers te dicht naar de dakrand gaan staan.’ De andere twee zijden grenzen aan een plat dak, een half transparant kastanjehouten hekje vormt hier de afrastering. Het dakterras ligt zeer vrij, hoger dan de huizen in de directe omgeving en pas vele huizen verderop is nog een dakterras gemaakt. Een in het dakvlak verzonken jacuzzi is de parel op de kroon van het terras, liggend in warm borrelend water kan je hier ongestoord genieten van de skyline van Rotterdam.
P·A naar nieuw adres
Is Polkamp nu helemaal klaar met verbouwen aan zijn huis en kantoor? ‘P·A werkt nu ruim zes jaar met 4 tot 6 mensen op dit adres. We zijn nu op zoek naar een bestaand gebouw om te herontwikkelen tot (onze) kantoorruimte, woonruimte, sport- en horecavoorzieningen. Omdat we ons juist in die richting verder willen ontwikkelen, wordt dat een showcase van ons eigen werk. Maar ik ben niet van plan om naar een nieuwe woning te vertrekken, vooral die bovenste verdieping en het dakterras zijn zo uniek, die zal ik niet snel ergens anders vinden!’
Tekst Jacqueline Knudsen
Fotografie Ossip van Duivenbode en Jacqueline Knudsen
Dit artikel is gepubliceerd in de serie “Thuis bij” in ArchitectuurNL 04 2016
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.
Gerelateerd
Tags:
Graaf Florisstraat,
Maarten Polkamp,
personal architecture,
Rotterdam