De geest van de plek, fotografie van Petra Appelhoff

In ArchitectuurNL nummer 4 van 2015 staat de rubriek ‘Door de lens’. Dit is een platform waar een architectuurfotograaf ruimte krijgt om zijn werk te presenteren. Dit keer toont Petra Appelhoff haar werk.

Als architectuurfotograaf ben ik vooral ambachtsvrouw, mijn vakkennis staat ten dienste van het documenteren van alle soorten architectuurprojecten. Iedere opdrachtgever wil technisch goede foto’s van zijn project. Die lever ik natuurlijk, met als het even kan net iets extra’s, iets magisch. Ik zoek de geest van de plek en probeer die in mijn foto’s te vangen.

Ik ga hier kort in op hoe mijn beelden tot stand komen. De opdracht begint in de regel met vrij nauwkeurig omschreven standpunten en/of gebruiksfuncties. En natuurlijk het doel waarvoor de foto’s gebruikt gaan worden. Deze wensenlijst nemen we van tevoren door. Dat kan ‘op papier’ of bij een briefing op locatie.

Als doel en onderwerp besproken zijn begint het ‘echte’ werk, de technische mogelijkheden bekijken, standpunten en timing bepalen. En dan komt het mooiste, binnen de grenzen van de gegeven richtlijnen zoeken naar de beste combinatie van licht, ruimte en kader.

Daar gebeurt het, een beeld vinden dat uitstijgt boven een gewone nette foto, een foto met iets extra’s, iets van magie.

In de architectuur noemt men het ook wel de ‘genius loci’, de geest van de plek. En of de opdracht zich nu op een groot industrieel, of kantoorgebouw richt of op een kleinschalige ecologische woning, de kern van de opdracht is voor mij altijd het vinden van de geest van deze specifieke omgeving.

Ik herinner me uit het begin van mijn carrière dat ik op pad werd gestuurd met in mijn hand een foto van mijn gerenommeerde collega Sybolt Voeten. ‘Zoiets zoeken we’, zeiden ze, ‘succes!’ Op locatie aangekomen was het knap lastig om deze foto te vinden, ik zag het gewoon nog niet. Het werd mij toen wel duidelijk dat de beste foto niet zomaar voor het oprapen ligt, je moet hem zoeken en vinden.

Nu, 25 jaar later, durf ik te zegen dat ik inmiddels een sensitief en getraind oog heb om in een wirwar van lijnen en licht juist dat (ene) bijzondere beeld te vinden. Het beeld dat uitdrukt wat het gebouw met je doet als gebruiker.

Tekst en foto’s: Petra Appelhof