Hightech poëzie van Studio Thier&vanDaalen

Ze draaien geruime tijd mee in de creatieve wereld, de veelbelovende dertigers. Ze zijn gedreven, talentvol en ambitieus. Ze kiezen een eigen weg, experimenteren en zoeken nieuwe samenwerking. Deel 22 van een serie: Iris van Daalen (1985) en Ruben Thier (1987). Techniek en poëzie, natuur en getransformeerde natuur, optische illusie en lichtwerking, het zit allemaal in de ontwerpen van Studio Thier&vanDaalen.

Een poëtische lamp met een onzichtbare lichtbron doet denken aan een aal die soepel door het water glijdt of aan rollende golfjes water. Vapour heet deze meest recente serie lampen van Studio Thier&vanDaalen. Ruben Thier en Iris van Daalen willen producten maken die de wereld mooier maken, maar die vooral een leven lang meegaan en niet vervelen. Dat resulteert in opmerkelijke lampen, tafeltjes, sieraden, vazen en krukjes met ongebruikelijke vormen en materialen, soms met een knipoog of optische illusie. Elk materiaal dat hun aandacht trekt, vormt in de regel het uitgangspunt. Dat kan hout zijn of glas, maar ook een afgedankt materiaal dat wij anders zelden te zien zouden krijgen, maar waar de ontwerpers de schoonheid wèl van inzien.

The Plastic Mine

Zo kwam Ruben oranje, zwart of gifgroen kunststof restafval tegen in een fabriek. Hij plaatst regelmatig containers onder de extrusierobots om de overproductie op te vangen. Van die afgedankte hompen snijdt hij met behulp van een freesrobot lagen af, zoals de jaarringen van een stuk boomstam. Dit recyclet hij tot krukken, schalen en andere accessoires die zo een onverwoestbaar nieuw leven beginnen (4).

Nylon kous

Zo kwamen de ontwerpers ook een ander industrieel materiaal tegen: een machinaal geweven nylon kous die in grote rollen de fabrieken uitkomt. De ontwerpers begonnen ermee te draaien en ontdekten dat het flexibele materiaal deels zelf de onregelmatige krulvorm kon aannemen en dat de ontwerpers deels de vorm konden sturen. ‘Zo werden we deelnemer aan de vorm’, zegt Iris. ‘Die transparante ronde geraamtes vroegen erom dat we er iets instopten’, voegt Ruben toe. Zo is de verrassende techniek verstopt: nergens zie je waar het ledlicht in de staf vandaan komt. De gemeenschappelijke fascinatie voor structuren en bewegingen in de natuur, het contrast tussen organische en rechte vormen en de mix van hightech en poëzie leiden zo tot een elegante lamp.

Een zeepbel vereeuwigen: Showcase cabinets

Thier&vanDaalen bouwt vaak zelf machines om iets te kunnen vervaardigen zoals de Showcase Cabinets. Ze bedachten een machine die plexiglas platen in organische vormen kan buigen zodat het zwevende glazen zeepbellen lijken. Ook werken de ontwerpers graag samen met ambachtsmensen. Voor de Round Square-series werkt Thier&vanDaalen bijvoorbeeld met meesterglasblazers van VanTetterode Glas in Amsterdam en met fijnhoutbewerkers. Die uitdaging leidt tot onverwachte resultaten. In deze serie zijn de Blue of de Smoke Grey Bubble vases geblazen binnen een essenof wengéhouten frame dat niet alleen als mal fungeert, maar juist ook onderdeel is van het eindproduct. Timing is cruciaal; de uitdijende glazen figuren mogen nèt niet uit hun jasje knappen. Zo wordt glas geleid door de dwingende structuur van het frame, maar het nog vloeibare gloeiende materiaal probeert ook te ontsnappen door zich door de houten structuur heen een weg naar buiten te wurmen en daar te bevriezen in de tijd. ‘Deze doorlopende serie begon in 2014 met een wens om een zeepbel te vereeuwigen’, vertelt Iris. ‘Een zeepbel past zich aan de omgeving aan totdat-ie knapt, maar onze zeepbellen zweven voor altijd.’

Design Academy

Het stel leerde elkaar kennen aan de Design Academy in Eindhoven. Beide studeerden af in 2010 en begonnen een jaar later samen Studio Thier&vanDaalen. Al werken ze ook afzonderlijk aan projecten, die samenwerking bleek een sterke combinatie vanwege zowel de aanvulling op elkaar als hun gedeelde interesses. Ruben is geïnteresseerd in de werking van oude apparaten zoals camera’s en platenspelers, en in de nieuwste technische ontwikkelingen. Iris werkt eerder intuïtief, ze kijkt naar vormen en kleuren, naar lichtwerking en transparantie. Beiden bezitten een fascinatie voor kleur, structuur en natuur. Het ontwerpersduo weet de natuur te transformeren in producten die een begrijpelijke en esthetische vormentaal hebben en waarin verschillende materialen en technieken versmelten zodat techniek op een elegante en toegankelijke manier wordt gepresenteerd.

Vitrine in parkeergarage

In 2014 won Thier&vanDaalen een pitch van de gemeente ’s-Hertogenbosch met hun vitrineontwerp voor het trappenhuis van Sint Jan. Tijdens de bouw van deze nieuwe ondergrondse parkeergarage van Studio Leon Thier architecten (de vader van Ruben), stuitte men op archeologische vondsten als Mammoetbotten. Deze moesten een plek krijgen. ‘We kozen uiteindelijk voor gelaagd glas dat vanuit alle hoeken mooi is om te zien’, vertellen ze. ‘De vitrines hangen in opvallende frames van geglaspareld rvs waardoor het eeuwig bevroren ijspegels lijken. De frames zijn aan de trapbomen bevestigd met daartussen de zwevende vitrines. ‘Zulke opdrachten willen we wel vaker doen’, zeggen de ontwerpers.

Dit artikel is gepubliceerd in ArchitectuurNL 01 2017

Tijdens de Volkskrant Design Talks interviewde Jeroen Junte enkele jonge ontwerpers die exposeren op de Dutch Design Week, o.a. Iris van Daalen en Ruben Thier over de Showcase Mirror. Een korte gefilmde impressie van de interviews en de exposities in de Kazerne: