Materialenbeurs voor architecten

Superisolatie van zeewier, energieopwekkende glasblokken, onverwoestbare coating, 3D geprinte keramische gevels… Je kunt het bijna zo gek niet bedenken of het is als materiaal verkrijgbaar, én bruikbaar om gebouwen te bouwen en te verduurzamen. Het was niet altijd even makkelijk om als (interieur)architect op de hoogte te blijven van de laatste trends op materiaalgebied. Totdat Materia ruim tien jaar geleden een materialenbeurs voor architecten lanceerde.

Material Xperience, het jaarlijkse materiaalevenement voor creatieve professionals, vindt in 2017 voor de twaalfde keer plaats van 6 – 10 februari in Jaarbeurs Utrecht. Eén van de grote publiekstrekkers is de Materia-tentoonstelling, waarbij de materialen die Materia het afgelopen jaar heeft geoogst voor het grote publiek zijn te ervaren. Aangevuld met zogenaamde ‘special items’ en de laatste noviteiten van meer dan 100 toonaangevende fabrikanten, krijgt de bezoeker in één middag een compleet beeld van de laatste ontwikkelingen op materiaalgebied gepresenteerd.

Materialenbibliotheek

Om de creativiteit van architecten te ondersteunen, is in 1998 Materia opgericht. Een onafhankelijke materialenbibliotheek, die precies zo is ingericht zoals architecten naar materialen zoeken, namelijk naar eigenschappen, zoals brandwerendheid, translucentie, isolatie, lichtgewichtheid of akoestisch vermogen. Een collectie die dagelijks wordt aangevuld met de nieuwste innovatieve materialen die inspireren en oplossingen bieden voor de realisatie van een mooiere, duurzamere en slimmere gebouwde en ingerichte omgeving.

Inmiddels is Materia uitgegroeid tot ’s werelds grootste materialenplatform voor creatieve professionals en materiaalfabrikanten. Nog steeds is de kern van Materia de onafhankelijke materialenbibliotheek die inmiddels 2700 materialen telt. Vandaag de dag wordt deze collectie, die gratis online via materia.nl toegankelijk is, door meer dan 110.000 internationale (interieur)architecten en materiaalfabrikanten gebruikt om inspiratie op te doen en met elkaar in contact te komen.

Om ook fysiek de brug tussen de ontwerpers en materiaalfabrikanten te kunnen slaan, organiseert Materia één keer per jaar de beurs Material Xperience. Gedurende het vijfdaagse evenement zijn de nieuwste 200 materialen uit de onafhankelijke Materia collectie te zien die het afgelopen jaar door Materia zijn gescout. Een heel kleine greep uit de selectie.

Xhylo

Je hout verduurzamen door middel van schimmel? Xhylo biofinish is ontwikkeld als een biologische beschermlaag. Eerst bestrijk je het hout met een natuurlijke olie en vervolgens breng je een biologische coating aan die gebaseerd is op een niet-gevaarlijke en van nature voorkomende schimmel. Zo bescherm je gewoon lokaal hout op een 100% biologische manier tegen de weersinvloeden.

Line-x

Je kunt erop slaan, het van een toren gooien, ja zelfs erop schieten: een voorwerp dat van deze coating is voorzien, wordt automatisch onverwoestbaar. De coatings zijn ontworpen om een ondoordringbare laag te vormen tussen waardevolle objecten en de zwaarste omstandigheden. Het beschermt hout, metaal, metselwerk, aluminium, beton, cement, glasvezel, piepschuim, gipsplaat en nog veel meer, en reduceert bovendien ook nog het geluid en vibraties.

Wootex

Een stropdas wordt terras. Een jurk wordt een tafel en een sok wordt oeverbescherming. Wootex is een materiaal dat is gemaakt van gerecycled textiel en plastic afval. Het heeft een ‘houtachtig’ uiterlijk, is betaalbaar en makkelijk te verwerken. Voor waterkeringen, geluidswanden, plantenbakken: dit duurzame materiaal is multi-inzetbaar.

Special items

Material Xperience is voor zo’n 100 exposanten het jaarlijkse platform om hun materiaalnoviteiten te presenten met een eigen presentatie op de beursvloer. Naast de presentaties van exposanten en de onafhankelijke materialententoonstelling, zullen tijdens de beurs zo’n 20 grote – vaak nooit eerder aan het grote publiek getoonde – expositiestukken te zien zijn die de bezoeker een blik laten werpen op de toekomst. Wat kun je onder andere verwachten?

3D-geprinte knooppunten

Deze 3D-geprinte knooppunten voor complexe constructies zijn ontwikkeld door Arup. Met 3D-printen kun je veel complexe en custom-made bouwdelen veel efficiënter produceren. Dit heeft belangrijke consequenties voor het drukken van kosten en het verminderen van afval. Maar belangrijker nog is dat je in één keer hoogwaardige onderdelen kunt ontwerpen, zonder dat ze in een later stadium moeten worden vereenvoudigd om de productiekosten te verminderen. 3D-printen is helaas op dit moment nog steeds duurder dan traditionele productietechnieken.

Arup gebruikt een stalen knooppunt als voorbeeld. Dit 3D-geprinte knooppunt kan worden gebruikt in de bruggenbouw of om elektriciteitskabels op te houden. Arup werkt samen met verschillende bedrijven om alles te halen uit het 3D-printen van staal, waaronder WithinLAb, CRDM/3D Systems en EOS.

Glazen bakstenen

Een mock-up van dit veelbesproken project in de P.C. Hooftstraat Amsterdam toont de innovatie en nieuwe mogelijkheden van glas. MVRDV ontwikkelde een compleet nieuwe ‘metselwerkconstructietechniek’ in samenwerking met de Technische Universiteit Delft, adviesbureau ABT en aannemer Wessels Zeist. De glazen bakstenen zijn handgemaakt door Poesia in Venetië.

In plaats van traditionele metselspecie maakten ze gebruik van een speciale transparante lijm die nooit eerder is gebruikt in dit type constructie. Net als lijm die wordt gebruikt door tandartsen wordt deze lijm hard onder een UV-lamp. Het aan elkaar plakken van elke steen duurde meer dan een uur, in een werkomgeving die MVRDV omschrijft als ‘meer een laboratorium dan een bouwterrein’.

Fabric formwork

Textiel als bekisting? Fabric formwork opent nieuwe mogelijkheden voor de constructietechnologie. De interactie tussen materiaal, textiel en zwaartekracht zorgt voor doorbuiging en daardoor wordt een efficiënte structuur bereikt. Vijf studenten Structureel Design van de Technische Universiteit Eindhoven hebben samen met Tectoniek dit kunstwerk gecreëerd met fabric formwork. Het object is ontworpen en gemaakt bij Geelen Beton in Wanssum. Haar naam: Organica Hyparbolica.

Lumiduct

Een zonwering, daglicht regulator én energie-opwekker, en dat allemaal in één product. Ontwikkeld om transparante gebouwen met volledig glazen gevels te realiseren die ook energie-positief kunnen zijn. Lumiduct is een modulair systeem: de transparante zonnepanelen zijn gemonteerd op met de zon meedraaiende staanders. De ontwikkeling is van Wellsun uit Delft, en uit metingen van de Radboud Universiteit blijkt dat de Lumiduct op een zonnige dag meer elektriciteit opwekt dan een standaard zonnepaneel.

Isolerend transparant beton

Transparant beton bestaat er tegenwoordig in een paar uitvoeringen, maar nog nooit is het gelukt om het als isolerende gevel uit te voeren; tot nu. Zospeum is een innovatief bouwmateriaal met zo’n 30.000 optische vezels per vierkante meter beton. Dankzij deze vezels laat het beton licht door. Het isoleert, is tegelijkertijd sterk en kan worden gebruikt voor diverse architecturale toepassingen. Het beton is ontwikkeld door een team van vooraanstaande Nederlandse designers, met aan het hoofd architect Peter van Delft Westerhof. Zij wilden een nieuw soort beton waarin zowel isolatiemateriaal als optische vezels werden gebruikt. Het transparante beton werd tot leven gebracht door aannemersbedrijf Hurks.

Materialen-quiz

Om de beursbezoeker op een laagdrempelige manier van relevantie kennis en trends te voorzien, heeft Materia een dagelijkse ‘materialen-quiz’ ontwikkeld. Tijdens de quiz, die qua format het beste valt te vergelijken met “De slimste mens”, komen de meest innovatieve variaties en toepassingen van 10 verschillende materiaalsoorten op een laagdrempelige en informatieve manier aan bod. Ieder materiaal wordt vertegenwoordigd door zijn eigen professionele materiaal-expert, die samen met architecten, onderzoekers, ontwikkelaars èn het publiek de laatste ontwikkelingen op materiaalgebied, duurzaamheid en architectuur bespreekt.

Material Xperience wordt georganiseerd door Materia Exhibitions en vindt gelijktijdig plaats met Bouwbeurs 2017. Het volledige programma en gratis toegangskaarten zijn te vinden op www.materialxperience.com.

Tekst: Jeroen van Oostveen