Jaarprogramma 2024 Arcam: Hervertellingen

In het jaarprogramma ‘Hervertellingen’ legt Arcam relaties tussen enerzijds het hedendaags woonprotest, historisch woonbeleid en architectuurgeschiedenis en anderzijds de architecten (en soms ook opdrachtgevers) die een nieuwe rol zoeken op de plek waar deze drie pijlers samenkomen. Samen met drie curatoren(teams) worden nieuwe verbanden onderzocht.

Arcam stelt vast dat het activisme terug is in het woondebat. Dat blijkt uit het grote aantal demonstraties, bewonersacties en de groei van nieuwe woonvormen zonder winstoogmerk. Voor architecten lijkt het echter niet vanzelfsprekend om positie te kiezen aan de zijde van bewoners.

Tegelijkertijd is een nieuwe generatie (architect-)onderzoekers actief die de huidige woonmisstanden en conflicten positioneert in een langere lijn van verwaarlozing, achterstelling en ongelijke behandeling. Dat onderzoek vindt plaats in wijken die (ook) kunnen bogen op een rijke architectuurgeschiedenis (tuindorpen, naoorlogse tuinsteden, hoogbouwwijken).

Invulling

Samen met drie curatoren(teams) onderzoekt Arcam nieuwe verbanden tussen (architectuur)geschiedenis en woonbeleid in wijken met een grote transformatieopgave vanuit het perspectief van bewoners.

Vragen waarvoor een antwoord wordt gezocht zijn onder meer:

Hoe kunnen we bewerkstelligen dat bewoners en belanghebbenden als volwaardige gesprekpartners worden gezien in transformatie- en gentrificatieprocessen?
Hoe kunnen (landschaps)architecten en stedenbouwkundigen hun verbeeldingskracht inzetten om de kloof tussen de systeemwereld (de ‘bouwkolom, de opdrachtgevers, de instanties) en de leefwereld (de bewoners, gebruikers, ervaringsdeskundigen) te verkleinen?
Hoe kunnen we de eenzijdige architectuurgeschiedenissen (en de rol van de Architect als Genie daarbinnen) completeren en verrijken, met ruimte voor de schaduwzijden van het modernistische vooruitgangsdenken en onvoldoende belichte woon- en architectuurgeschiedenis?

De resultaten van ‘Hervertellingen’ zijn gedurende 2024 in de wijken zelf te zien en vanaf het najaar van 2024 in de tentoonstellingsruimte van Arcam.

Het curatorenteam bestaat uit Wouter Pocornie, Sophia Holst, Tayfun Balçik, Wouter Stroet en Isanne Damen