Architect niet geraadpleegd

Op de website rechtspraak.nl kun je uitspraken in juridische procedures vinden. Mocht je in een verloren moment willen bekijken waarover architecten procederen, dan kun je zoeken op het woord ‘architect’. Ik kwam 2.887 uitspraken tegen, waarin de architect kennelijk een rol heeft gespeeld.

Het Haviltex arrest

Om de website zo effectief mogelijk te maken worden regelmatig uitspraken gepubliceerd, die dateren van ver voor het ontstaan van de website. Zo werd op 4 juli jl. het beroemdste arrest van de Hoge Raad gepubliceerd over uitleg van overeenkomsten, het ‘Haviltex’ arrest, dat stamt uit 1981. Nog steeds voor juristen hét arrest waaraan wordt gerefereerd, wanneer er een verschil in interpretatie is, over een clausule uit een overeenkomst. Belangrijk dat dat arrest is terug te vinden.

Geschil om een schuifpui

Ook werd onlangs een uitspraak uit 2004 gepubliceerd, die ging over een geschil om een schuifpui. Kennelijk relevant genoeg om te publiceren. Waar ging de zaak over?

Het geschil ging in de kern over onenigheid binnen een VVE over een schuifpui die één van de appartementseigenaren wilde laten plaatsen. De VVE gaf daar geen toestemming voor en de eigenaar stapte naar de kantonrechter om vervangende toestemming te krijgen de schuifpui toch te mogen plaatsen.

Wijziging brengt in architectonisch uiterlijk

De schuifpui diende aan de linkerkant van een op de begane grond gelegen terras te worden aangebracht, om hinderlijke wind tegen te gaan en kon meteen ook dienen ter bescherming tegen inbraak. De VVE geeft geen toestemming, omdat zij vindt dat de schuifpui een wijziging brengt in het architectonische uiterlijk van het gebouw en bovendien schade toebrengt, omdat er in het bovenliggende balkon moest worden geboord om rails aan te brengen.

Uitspraak kantonrechter

De kantonrechter die het geschil beoordeelt begint met te stellen dat de eigenaren redelijk en billijk met elkaar moeten omgaan. Het belang van de eigenaar om een schuifpui te plaatsen is duidelijk, maar als de VVE een redelijke grond heeft om de toestemming te weigeren, dan zal de kantonrechter geen vervangende toestemming geven. De rechter onderzoekt de gewenste verandering en vindt dat deze inderdaad als ingrijpend kan worden gezien. Het ‘lijnenspel’ van het gebouw wordt erdoor doorbroken. Er zijn ook niet eerder dergelijke voorzieningen aan het gebouw aangebracht, zodat er geen precedent is. De VVE heeft, als eigenaar van het complex, haar toestemming terecht geweigerd.

Architect inschakelen

Opvallend is dat er op de zitting door de rechter een tip is gegeven aan de eigenaar, om de architect van het gebouw, of ten minste een architect, in te schakelen, om advies te krijgen over de gewenste schuifpui. De eigenaar werd nota bene in de gelegenheid gesteld de tip op te volgen. Bij een positief advies van de architect, was de rechter mogelijk tot andere inzichten gekomen. Als de architect er geen probleem mee zou hebben, of een wijziging aan het ontwerp van de schuifpui zou aanbrengen, die acceptabel zou zijn voor de architect, dan zou de VVE in strijd met de redelijkheid handelen geen toestemming te geven. De eigenaar heeft met de tip echter niets gedaan.

Tekst: Ruby Nefkens, advocaat intellectueel eigendom, ICT, design, architectuur, kunst, media

Dit artikel is gepubliceerd in ArchitectuurNL nummer 4 van 2019