In Berlijn zijn Baugruppen, collectieven van zelfbouwende bewonersgroepen, verantwoordelijk voor ca 1000 woningen per jaar, bijna de helft van de jaarlijkse nieuwbouwproductie in de stad. De nieuwste trend in de zelfbouw in Berlijn is schaalvergroting, onder leiding van bewoners of architecten. Voor de bouw van Möckernkiez, een wijkje met vierhonderd energiezuinige huurwoningen langs het spoor bij Gleisdreieck in Kreuzberg, hebben architecten en buurtbewoners een nieuwe woningcoöperatie opgericht die de woningen gaat bouwen en beheren. De grond is aangekocht en de financiering van de bouw is zo goed als rond, zodat voorjaar 2012 met de bouw kan worden begonnen.
Baugruppen
Architectenbureaus die veel ervaring met Baugruppen hebben, hebben zich verenigd in een netwerk om zo krachten te bundelen voor grootschaliger projecten: Berliner Baugruppen Architekten. Zo werven de in dit netwerk aangesloten architectenbureaus DMSW, Deimel Oelschläger Architekten en Zoomarchitekten potentiële deelnemers aan enkele Baugruppen voor een nieuwe woonbuurt met ca 100 energieneutrale appartementen en rijenwoningen op wetenschapscentrum Adlershof. Ander voorbeelden: Weißensee van o.a. DMSW architektur, Ostkreuz van architect Ursula Steinhilber samen met Fat Koehl Architekten.
Andere architecten richten zelf een Baugruppe op en werven bewoners voor meer kleinschalige projecten. Zo zijn in de afgelopen 10 jaar zo’n 500 Baugruppen actief. Door dit grote aantal hebben banken inmiddels ook meer ervaring met zelfbouwende collectieven en de groeiende bemoeienis van architecten beperkt de risico’s in de ogen van de financiers.
Wil je met me bouwen
De Nederlandse equivalent van de Baugruppe is bekend onder de noemer Collectief Particulier Opdrachtgeverschap. Anders dan in Berlijn betreft het hier meestal eengezinswoningen, en slechts een enkele keer een appartementengebouw. Vrijburcht op Steigereiland is een geslaagd voorbeeld hiervan in Amsterdam. Om het zelfbouwen te stimuleren startte in Amsterdam eind oktober 2011 zelfbouwcampagne ‘Wil je met me bouwen’, gericht op zowel individuen als groepen. Op de zelfbouw website van de gemeente Amsterdam staan de kavels die beschikbaar zijn hiervoor. Wie zelf een goede locatie weet die vrij komt in Amsterdam of elders in Nederland en medebouwers zoekt om hier samen woningbouw te ontwikkelen, of wie zich wil aansluiten bij een bestaand initiatief, ook van architecten, kan terecht op de website Wikaza.
Dit artikel is o.a. gebaseerd op een artikel in NUL20
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.
Gerelateerd