De architectuur wordt op dit moment geconfronteerd met problemen op de volgende gebieden: voedsel, gezondheid, energie, ruimte, milieu en sociale cohesie. Deze problemen hebben een ruimtelijke component en daarom moeten architecten een rol spelen in de oplossing ervan. Dit is de boodschap van de zojuist geopende expositie Architectuur als Noodzaak in het Nederlands Architectuurinstituut.
24 architectenbureaus tonen in de expositie Architectuur als Noodzaak ontwerpen die problemen willen helpen oplossen en bijdragen aan een duurzame toekomst. Dit doen ze op verschillende wijze en op verschillend niveau, bijvoorbeeld door te intensiveren, delen en combineren. Engagement en een proactieve houding typeert de nieuwe generatie architecten die zich hier presenteren. De inrichting van de expositie, een landschap van behangtafels en billboards, moet uitdrukking geven aan deze houding van “Do it yourself” en “Yes we can!”. Ook de catalogus sluit hierop aan: bij elk project ligt er een scheurkalender, met een korte toelichting op het project op één blaadje. De bezoeker kan zelf de gewenste blaadjes afscheuren en deze op het einde van de expositie samenvoegen tot een eigen catalogus.
Dit kan in de vorm van hergebruik en upgrading van bestaande materialen, zoals 2012Architecten met hun villa Welpeloo in Enschede doen. Of door hergebruik van gebouwen, zoals de renovatiescenario’s van Biq Stadsontwerp voor flatgebouwen in Ommoord, die tegelijkertijd sociale problemen oplossen.
Een andere oplossing is verdichting, zoals MVRDV met hun optopping in Rotterdam, en ZUS met hun plan Neo-Localism, voor het gebied tussen Hofplein en spoor in Rotterdam (zie foto onder).
Voorbeelden van synchroniseren en reorganiseren van processen zijn de plannen Zeekracht van OMA (dat inmiddels gebruikt wordt bij ontwikkeling van windparken in de Noordzee) en Klavertje 4 van, een plan voor Greenport in Venlo, inmiddels in uitvoering, waarin Studio Marco Vermeulen productie en consumptie op een slimme, esthetische en effectieve wijze bijeenbrengt. In deze categorie past ook het plan Park Supermarkt van Van Bergen Kolpa Architecten (zie foto boven), een ontwikkelingsmodel voor landschappelijke supermarkt in de Randstad, gemaakt voor Midden Delfland. Dit plan wordt niet uitgevoerd, maar heeft wel het een en ander in beweging te zetten bij de ontwikkeling van Midden Delfland, waarbij Van Bergen Kolpa Architecten nu betrokken is.
Sociale problemen worden onder meer aangepakt door Jan Konings met zijn project Hotel Transvaal in Den Haag en 2by4 architects met een plan voor wonen op bedrijventerreinen in Tiel.
Een inspirerende tentoonstelling waarmee het NAi het debat over het maatschappelijke belang van architectuur en de rol van architecten nieuw leven in wil blazen. Parallel aan deze expositie loopt in het NAi de tentoonstelling Strijd om de stad, die controversiële ontwerpen uit het verleden laat zien Ook met deze expositie onderstreept het NAi het maatschappelijke belang van architectuur.
Na tegelijkertijd getoond te zijn geweest in Sao Paulo en Moskou, is de tentoonstelling ‘Architectuur als Noodzaak’ tot 16 mei te zien in het Nederlands Architectuurinstituut. Meer info
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.