Melkhuisje van Marjolein van Eig open

In 2013 schreef de gemeente Haarlem een prijsvraag uit onder jonge architecten voor een nieuw brugwachtershuisje. Architect Marjolein van Eig, destijds werkzaam bij architectenbureau Inbo won overtuigend. Woensdag 26 augustus wordt het Melkhuisje aan de Melkbrug in Haarlem geopend en dient ter vervanging van het huisje uit 1960. In het Melkhuisje komen de transformatoren van Liander en er is plek voor de brugwachter.

De Melkbrug, gebouwd in 1886 is een rijksmonument en ligt over het Spaarne in het centrum van Haarlem. De voorwaarden voor het nieuwe onderkomen waren, niet groter dan het bestaande huisje, de goot niet hoger dan 5 meter, de transformatorruimte op de begane grond van 3x3x3 meter en een kap.

In het nieuwe Melkhuisje is het archetype van het ‘huis’ vervormd, met aan de ene kant een groot overstek tegen de zon en aan de andere kant een ‘buik’ voor de transformatorruimte op de begane grond. Het baksteen is in reliëf gemetseld, met wisselend terugliggende stenen, waardoor het oppervlak onaantrekkelijk is gemaakt voor graffiti. Door de schaduwwerking die het reliëf veroorzaakt, verandert de uitstraling gedurende de dag. De groene kozijnen verwijzen naar het koper zoals dat vaak bij oude brugwachtershuisjes toegepast werd.

Alzijdig gebouwd

Het huisje is alzijdig en aan alle kanten anders. Op de hoek aan de straatkant zijn een hond en een haan verwerkt. Het is de abstractie van een Noord Hollandse traditie op transformatorhuisjes; waarbij de haan een alarmerende functie toegedicht werd en hond symbool stond voor waakzaamheid.

Op de begane grond is de transformatorruimte van Liander, verbonden met de kelder. De entree voor de brugwachter ligt ernaast. In de entreehal staat een toonbank om bezoekers van informatie te voorzien. Er is zicht op het water via een groot hoekraam. De trap leidt naar de brugwachtersruimte, die een splitlevel heeft. Een paar treden hoger is er een keukentje en nog een plek voor een brugwachter.

Zelfvoorzienend gebouw

Het gebouwtje is grotendeels zelfvoorzienend. Het dakvlak herbergt zonneleien, die geïntegreerd worden met de gekleurde leien. Het grote overstek voorkomt directe zoninval en opwarming in de zomer. Het regenwater wordt direct in het Spaarne geloosd. Duurzaamheid speelt een belangrijke rol in het ontwerp. Het gebouwtje is flexibel ingericht, er kan ook een vakantiehuisje van gemaakt worden.

Marjolein van Eig won in 2014 de Abe Bonnemaprijs voor ‘De Koepel op de Overplaats’ in Heemstede. In 2014 is zij haar BureauVanEig gestart.

Fotograaf: Allard van der Hoek