Noord-Zuidlijn BNA Beste Gebouw van het Jaar 2019

De Noord-Zuidlijn in Amsterdam door Benthem Crouwel Architects is gekozen tot het BNA Beste Gebouw van het Jaar 2019. De LocHal in Tilburg won de Publieksprijs en in de categorie Leefbaarheid & Sociale Cohesie. De prijzen werden 17 mei 2019 uitgereikt.

De metrolijn, met zeven haltes, is aangelegd met behulp van een nieuwe boortechniek, dwars onder de fundering van de historische binnenstad door. De jury noemt het project ‘een ode aan vakmanschap, een liefdesverklaring aan materiaal’ en ‘een overwinning op het Amsterdamse ‘metrotrauma’ – de Oostlijn, waarvoor hele stukken stad werden afgebroken – ‘waarmee de politiek nieuwe moed en het openbaar vervoer nieuw elan heeft gekregen.’

Juryvoorzitter Jort Kelder: ‘Bovenal toont de Noord-Zuidlijn dat het maatschappelijk zinvol is om te investeren in de lange termijn, om de ambities voor projecten op te blijven rekken, in de wetenschap dat zo vanzelf manifest wordt wat goede architectuur vermag.’

Categoriewinnaars

Uit 114 inzendingen nomineerde de jury 9 gebouwen. De Pontsteiger in Amsterdam was de enige genomineerde in de categorie Identiteit & Icoonwaarde en daarbinnen dus de winnaar. De eindstrijd ging tussen de LocHal, het Erasmus Medisch Centrum Rotterdam en de Noord-Zuidlijn. De LocHal won in de categorie Leefbaarheid & Sociale Cohesie door de manier waarop ‘een doods gebied in de stad is omgetoverd in een bruisende plek, waar bewoners uit heel Tilburg – en daarbuiten – bij elkaar komen’. Het project toont volgens de jury ‘hoe je de kracht van het bestaande benut’, maar legde het af tegen het Erasmus MC (winnaar in de categorie Stimulerende Omgevingen) en de Noord-Zuidlijn omdat het ‘als opgave minder complex’ is.

SchetsBlok Amsterdam

In de categorie Particuliere Woonbeleving won woongebouw Het SchetsBlok in Amsterdam West, ontworpen door ANA Architecten in opdracht van een collectief van particulieren. Zij konden binnen een flexibel casco zelf de omvang, indeling en afwerking van hun woning bepalen. Een project ‘met potentie voor de toekomst’, aldus de jury ‘waarbij goed nagedacht is over wat woonconsumenten vandaag de dag willen: keuzevrijheid, betaalbaarheid, voldoende buitenruimte.’

Eervolle vermelding Zestien Eiken Schuur

De Zestien Eiken Schuur die Hilberink Bosch Architecten in Berlicum bouwde met gevelde bomen uit de directe omgeving – ‘buitenbeentjes’ met kleine beschadigingen die niet als bouwhout verkocht mogen worden en zodoende in de papierfabriek dreigden te verdwijnen – kreeg een Eervolle Vermelding.

Duurzame troffee uitgereikt

Een primeur was dat er een duurzame trofee uitgereikt werd aan de winnaars, met dank aan partner Wienerberger. De klei voor de 12 baksteen-trofeeën komt uit het eigen kleidepot Azewijnse Broek. De Azewijnse klei werd via een speciale mal getransformeerd tot een baksteen die oogt als een gebouw, en die als een circulaire trofee – Wienerberger produceert Cradle-to-Cradle – kan pronken in de prijzenkasten van de winnende architecten en opdrachtgevers.