Publicatie over Hertzbergers Diagoonwoningen Delft

Architect Robert von der Nahmer bewoont zelf sinds 2015 een van de acht Diagoonwoningen die rond 1970 in Delft zijn gebouwd. ‘Ik was geen fan van Herman Hertzberger, maar toen er een Diagoon te koop stond, was ik wel nieuwsgierig. De ruimtewerking en diagonale zichtlijnen zijn zo geweldig, ik wist meteen: hier wil ik wonen!’* Zijn enthousiasme voor deze experimentele woningen van Herman Hertzberger heeft onlangs geresulteerd in de publicatie van een boek over de huizen.

Ideaal wonen in een Diagoon

De kenmerken en kwaliteiten van deze experimentele woningen staan wat Von der Nahmer betreft garant voor een vorm van ‘ideaal wonen’. Onderwerpen die hij in deze 112 pagina’s tellende uitgave aan bod laat komen zijn de maatschappelijke, architectonische en stedenbouwkundige context waarbinnen de Diagoonwoningen tot stand zijn gekomen, de visie van Herman Hertzberger en de ervaringen van de bewoners van de afgelopen vijftig jaar.
Hertzberger ontwierp een soort karkas van splitlevels rond twee kernen, die de bewoners zelf konden invullen. Voor die invulling konden ze desgewenst gebruik maken van door de architect ontworpen inbouwmodules.

Alle bewoners enthousiast, behalve Carel Weeber

Al in 1975 is er onderzoek gedaan onder de bewoners van de Diagoonwoningen, en afgezien van de lange lijst klachten met betrekking tot bouwtechnische gebreken, blijken alle bewoners nog steeds overtuigd van de juistheid van hun aankoop. Op één bewoner na, die in dat jaar al weer vertrekt met achterlating van een muurschildering. Dat is architect Carel Weeber, die het huis te smal, te donker, te nadrukkelijk en te gecompliceerd vindt.
Uit een onderzoek in 1978 blijken dezelfde bewoners nog onverminderd enthousiast, en is er veel waardering voor de openheid van de woningen, die het contact tussen de gezinsleden stimuleert. De woningen worden als speels, spannend en uitdagend ervaren. Ze nodigen uit om veranderingen aan te brengen en de vele mogelijkheden daadwerkelijk te benutten

Habraken en Open Bouwen

De thema’s waarmee Hertzberger in dit woonproject heeft geëxperimenteerd sluiten enerzijds aan bij het gedachtegoed van Habraken en anderzijds bij de huidige experimenten onder de noemer Open Bouwen. Daarmee zijn ze weer verrassend actueel, zeker met de enorme bouwopgave van een miljoen woningen in de komende tien jaar. Bij zo’n productie liggen monotonie en eenvormigheid op de loer. In dit kader ziet Von der Nahmer de Diagoonwoningen “als een leerzaam en inspirerend experiment dat concrete aanwijzingen geeft voor wooncondities die bewezen hebben naar volle tevredenheid te functioneren.” Met een website, openstellingen en deze publicatie wil hij meer bekendheid geven aan deze experimentele woningen.

Ruimte voor wonen. Auteur Robert von der Nahmer. ISBN 978-90-9035330-2. € 29,95.

* In ArchitectuurNL 8 2015 stond een interview met Robert Von der Nahmer: Diagoonwoning. Experiment werkt nog steeds.