(Re)Source over authenticiteit en manipulatie

In het Arboretum Belmonte in Wageningen is van 14-6 t/m 15-9 2013 een internationale tentoonstelling te zien met de titel (Re)Source over authenticiteit en manipulatie. Twee actuele thema’s die zowel in de beeldende kunst als in de wetenschap een belangrijke rol spelen: authenticiteit en manipulatie. (Re)Source toont nieuwe sculpturen, installaties en films van Nederlandse, Belgische, Britse en Deense kunstenaars en ontwerpers die spelen, nadenken en werken met het spanningsveld tussen authenticiteit en manipulatie.

Echt en onecht

‘Source’ is een begrip dat in meerdere betekenissen wordt gebruikt en verwijst naar ‘bron’ of ‘oorsprong’. In de oorspronkelijke functie van het arboretum gebruikten wetenschappers de ‘sources’ – oorspronkelijke bomen en struiken, het authentieke – voor onderzoek en voor de verdere ontwikkeling van nieuwe gewassen en rassen. De ‘source’ wordt veelal aangemerkt als oorspronkelijk en waardebepalend, als ‘goed’. Manipulatie bekijken we daarentegen veelal met enige argwaan. Gemodificeerd voedsel, bijvoorbeeld, voelt als kunstmatig en valt daarom niet bij iedereen in de smaak. Dat komt vooral doordat we nog steeds weinig weten over de gevolgen van genetische modificatie voor onze gezondheid. Wat is goed en wat is fout? Wat is echt en wat is onecht? Zowel in de hedendaagse beeldcultuur als in de wereld van de biotechnische wetenschappen is sprake van betekenisverandering van de termen authenticiteit en manipulatie. (Re)Source laat dat op een indringende en beeldende manier zien. Onherroepelijk dringt zich de vraag op of authenticiteit bestaat. Of kennen we alleen nog maar gemanipuleerde authenticiteit? En raken we geleidelijk gewend aan een gemanipuleerde werkelijkheid, zoals plastic nu als ‘echt’ aanvoelt? Of brengt iedere manipulatie het einde van de authenticiteit met zich mee?

Oerkip, bioprinter en mangrovemeubel

Koen Vanmechelen (B) plaatst dwars over een pad een vijftien meter lange kippenren met daarin de Red Jungle Fowl, de bronkip of oerkip, voorouder van alle kippenrassen. De soort is ‘zuiver’ gebleven, in tegenstelling tot haar gemanipuleerde ‘nazaten’.
Barbara Visser (NL) toont een film over de nabij het arboretum gelegen, verlaten botanische kas. Wat overblijft is een verstild, desolaat landschap van vergane grassen en uitgedroogde tropische planten.
De Belgische kunstenaar Nick Ervinck (B) realiseert EMISOLB: een glanzend, felgeel gespoten kunststof sculptuur /zitmeubel met de grillige structuur van de ondergrondse wortels van mangrovebomen.
Als uitgangspunt voor de film Louis Ghost Chair neemt de Britse kunstenaar Simon Martin (UK) de klassieke Louis XV-stoel, die in de jaren negentig door designer Philippe Starck een nieuw leven in polycarbonaat kreeg.
Maria Barnas (NL) toont een film over een blinde wandelaar in de wereldberoemde achttiende-eeuwse Londense tuin Kew Gardens.
Studio Eric Klarenbeek (NL) onderzoekt de mogelijkheden van 3d-printen met plantaardig, vloeibaar materiaal: mycelium, het netwerk van draden van een schimmel.
Stefaan Dheedene (B) plaatst tussen de grote bomen verscholen een geluidssculptuur, die bestaat uit een houten picknicktafel, een sounddock, een iPod en een perspex kap. Via de sounddock zijn gesampelde muziekfragmenten te horen, ontleend aan historische veldopnames van Afrikaanse traditionele muziek en klanken.
Ontwerper Christien Meindertsma (NL) laat voorouderlijke en vergeten vlassoorten van het ras Chantal in voormalige oude proefbakken groeien.
De installatie Cascade van landschapsarchitect Ernst van der Hoeven (NL) bestaat uit een groot, bamboe frame waar dertig meter lange banen textiel (hennep) in zijn gespannen. Deze zijn geverfd in subtiele tintverschillen indigo. De stroken zijn vervaardigd en geverfd in Vietnam.
Architect Anne Holtrop (NL) realiseert een betonnen openluchtpaviljoen, waarvan de wanden zijn opgetrokken uit in de grond gegoten betonnen schijven.
De ontwerpers van Atelier NL onderzoeken de oorspronkelijke eigenschappen van zand. Ze tonen hun onderzoek door hun Zandatelier compleet op te stellen.
Het Herbarium Vivum van Driessens & Verstappen (NL) is een experiment waarbij planten in twee dimensies groeien. Binnen tien staande frames met transparante perspex platen groeien de gewassen en zullen ze uiteindelijk lijken op weergaves in klassieke botanische illustraties en herbaria.
Hoe kunnen folklore en traditionele kennis worden opgenomen in kunst- en wetenschapspraktijken? In het werk ‘Assemblée’ brengt Agentschap (Int.) een selectie van onder meer planten, gezangen, rituelen en talen, die omwille van hun intellectueel eigendom, auteursrecht en patenten onderwerp zijn van controverses en rechtszaken.
Tue Greenfort (DK) realiseert de installatie ‘Wardian Case’, waarin orchideeën gepresenteerd worden.