Stork Residence aan de Oostenburgergracht

In Amsterdam is het inwendige sloopwerk van het monumentale pand aan de Oostenburgergracht 73 in volle gang. Dit voormalige kantoorpand wordt omgebouwd tot Short Stay Hotel Stork Residence met 41 short stay appartementen. Tot ca 2005 werd het complex aan de Oostenburgergracht 73-79 gebruikt als museum en kantoor voor Stork Werkspoor. In het complex resideerde ook van 1989 tot gisteren Het Werktheater.

Transformatie tot short stay hotel

Tijdens renovaties in de jaren ’50 van het pand op nummer 73 werd de middelste topgevel afgebroken. Het pand wordt nu volledig gerenoveerd, waarbij de gevel zal worden teruggebracht in de oorspronkelijke staat en het gebouw wordt getransformeerd tot appartementengebouw, dat Short Stay Group huurt. In de middelste travee met de nieuwe topgevel komt de hoofdingang van Stork Residence. Het interieur is volledig gestript. Op drie verdiepingen komen 41 short stay appartementen, alle met een eigen keuken, badkamer en een aparte slaapkamer. Dankzij de grote hoogte (4.60 m) is een apart slaapgedeelte op een entresol mogelijk. De appartementen variëren in oppervlakte van 24m2 tot 57m2. De volledig ingerichte appartementen zijn bedoeld voor expats die vier dagen tot enkele maanden in verblijven. Stork Residence moet over een jaar opengaan.

Het hele dak wordt vernieuwd en geïsoleerd en het gebouw krijgt een compleet nieuwe fundering. Begin april 2014 wordt er een tijdelijke staalconstructie aangebracht om de stabiliteit te waarborgen tijdens het sloopwerk van de constructieve binnenmuren. Zodra deze constructie gereed is, kunnen de resterende binnenwanden en de betonnen vloer van de begane grond worden verwijderd en zullen we 90 stuks nieuwe stalen buispalen in het pand heien. Deze palen gaan samen met de nieuwe betonnen begane grond vloer de fundatie vormen voor het nieuwe hotel.

Het ontwerp is van Rudger Smook, die meldt over de herbouw van de midden topgeveltoren: ‘Het plan voorziet erin dat dit belangrijke architectonische element wordt gereconstrueerd. Dit is nu net een probleem bij moderne monumentenzorgers. Het heeft moeite gekost toestemming te krijgen voor deze kostbare, maar voor het stedelijk beeld belangrijke reconstructie. Eigenlijk vreemd als het doel is het stedelijk milieu te verbeteren. Laat Amsterdam zich maar verheugen op deze verfraaiing van de oostelijke eilanden, die best wat stadsschoon kunnen gebruiken.’

Van lijnbanen tot Werkspoor

Het complex kent een lange geschiedenis. Op de Oostelijke Eilanden in Amsterdam werden in de 17e eeuw de schepen van de VOC gebouwd. Het 17e eeuwse pand aan de Oostenburgergracht 77 is het voorgebouw van de voormalige OIC-lijnbaan, later ook wel aanduid als het Suikerhuis. Daarnaast staat op nummer 79, op de hoek met de Conradstraat, de voormalige Admiraliteitslijnbanen uit 1660. Hier legde Paul van Vlissingen de grondslag voor het latere Werkspoor, dat zich later uitstrekte van Oostenburgergracht 73 tot 79. In 1827 startte Van Vlissingen met Abraham Dudok van Heel de ‘Amsterdamsche Stoombootmaatschappij’ en een jaar later de ‘Fabriek van Stoom -en Andere Werktuigen’. Rond 1850 was het de grootste machinefabriek in Nederland. Het voorste gebouw van die fabriek is afgebrand in 1867 en in 1880 werd het huidige gebouw op nummer 73 gebouwd. Tien jaar later – rond 1890 – kwam het bedrijf in financiële problemen en werd de fabriek gesloten. Het werd vanaf 1891 voortgezet met financiële hulp van de machinefabriek Stork als ‘Nederlandsche Fabriek van Werktuigen en spoorwegmaterieel’. In die tijd werd de naam op de voorzijde gebouw veranderd in ‘Nederlandsche Fabriek van Werktuigen en Spoorwegmaterieel’. In 1929 werd de officiële naam van de fabriek ‘Stork Werkspoor’.

Eerste Amsterdamse Architectuurprijs

In 1952 ontwierp architect Marius Duintjer (1908-1983) in het pand 77 een ‘ontspanningslokaal’ voor de medewerkers van Stork Werkspoor, ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van het bedrijf. Duintjer ontwierp ook een entree/foyergebouw boven het aangrenzende kanaal die het hoofdgebouw met het belendende theater verbindt. Aardig detail: dit foyergebouw, het huidige nummer 75, werd op 19 december 1959 bekroond met de architectuurprijs Amsterdam 1958. Het was de eerste keer dat deze prijs wordt toegekend.

In 1989 neemt Het Werktheater zijn intrek in het ‘ontspanningslokaal’ aan de Oostenburgergracht. De toekomst van de theaterzaal, waar jarenlang tv-programma’s als Kopspijkers werden opgenomen en waar Het Werktheater gisteren (28-4-2014) een slotbijeenkomst hield, is onzeker. ‘Wij zijn net bezig te bekijken of we die zaal binnen onze plannen kunnen brengen,’ zegt directeur Peter Heule van Short Stay Group in het Parool (23-4-2014). ‘Maar dat bevindt zich nog in een heel pril stadium. Ik zie best mogelijkheden voor een combinatie tussen appartementenverhuur en een congreszaal.’

Projectgegevens

Locatie : Oostenburgergracht 73 en 75 Amsterdam
Opdrachtgever: Short Stay Group
Architect: Rudger Smook
Adviseur constructie: Van Rossum adviseurs
Aannemer: Van der Wardt Bouw
E- en W-installaties: Jetten installatietechniek
Programma: 41 appartementen, een centrale entree , huisvesting voor de conciërge en enkele dienstruimten
Start verbouwing: mei 2013
Oplevering: eind 2014
Ingebruikname: voorjaar 2015