Vitra Schaudepot van Herzog & De Meuron

Pas geopend: een mekka voor architecten en meubelontwerpers: het Schaudepot op de toch al aantrekkelijke Vitra Campus in Weil am Rhein, ontworpen door de architecten Herzog & de Meuron uit Bazel. Het Schaudepot is letterlijk een depot waar het publiek de uitgebreide meubelcollectie kan aanschouwen. Het depot vormt een tweede entree naar de Campus, waar naast productiegebouwen ook enkele paviljoens staan (van architecten als Tadao Ando, Zhaha Hadid, Jean Prouvé) en het Design museum van Frank Gehry (1989), waar tijdelijke exposities worden getoond.

Architectuur

Herzog & de Meuron realiseerden in 2010 het VitraHaus, het Schaudepot is nu hun tweede gebouw op de Vitra Campus. Het publiek toegankelijke museumdepot heeft gesloten gevels van gebroken bakstenen en een eenvoudig zadeldak. Over die gesloten gevels zegt architect Jacques Herzog: “Transparency is overrated in this day and age, transparency is a vestige of modernism when it was thought that political democratic power could be achieved through transparency. It’s transparent so it’s open, so it’s honest, so it’s visible for all to see. That’s something we want too, but transparency is not the way to get there. I think, with this door and with this location, we want to cultivate curiosity. We want curiosity and when people go inside, they should encounter something surprising, something that grabs them, that interests them. When school classes, students and young people go in, but also adults, they should find a world to discover. And if we imagine the same thing with a transparent façade, a glass façade, it would not be any sort of improvement. It would be less powerful. By contrast, we
have this transparency in the sense of perspectives in the inside of the building. The connection of the floors is where we create curiosity through visibility – there’s something else down there, that you want to discover and explore. But the building is visible anyway.”

Voor het Schaudepot bevindt zich een verhoogd openbaar plein, waaraan ook het (voormalige) betonnen brandweerstation van Zaha Hadid (1993) staat, en het sluit aan op de fabrieksgebouwen van Álvaro Siza (1992), die ook in baksteen zijn uitgevoerd. Met het Schaudepot ontstaat op de Vitra Campus een tweede, zuidelijke ingang naar de stad toe en een nieuwe openbare zone waartoe ook het brandweerstation behoort.

Interieur

Het interieur biedt ideale omstandigheden voor het behoud van de collectie. De grote centrale hal wordt verlicht door een rastervormig systeem van fluorescentielampen aan het plafond. Naast de permanente tentoonstelling biedt de centrale hal ruimte aan tijdelijke exposities. Vanuit een groot venster in de centrale hal kan de bezoeker naar de depots in de kelder kijken. Het basisidee van het gebouw is: met het Schaudepot krijgt de meubelcollectie ze een bovengrondse presentatieruimte; de vroegere depots in de kelder blijven bestaan en groeien en maken tegelijkertijd deel uit van de hele setting.

Buiten de depotruimtes biedt het nieuwe Schaudepotgebouw ruimte aan een museumwinkel en een bistro. Vanuit de bistro is er zicht in de museumkantoren en de bibliotheek, die op verzoek toegankelijk is voor onderzoekers en studenten.

Meubelcollectie

De meubelcollectie is in de afgelopen 25 jaar verzameld door de familie Fehlbaum en het Vitra Design Museum en omvat ca 7000 meubelstukken. Daarnaast bestaat de museumcollectie uit 1000 lichtobjecten, elektrische apparaten, architectuurmodellen, textiel en gebruiksvoorwerpen en vele archieven, waaronder de nalatenschap van designers zoals Charles en Ray Eames, Verner Panton en Alexander Girard. Het doel van de collectie is het verleden en heden van het interieur te documenteren en in een grotere context te onderzoeken.

De tentoonstelling in het Schaudepot is opgedeeld in drie zones met een totale oppervlakte van ongeveer 1 600 m². Meer dan 400 belangrijke werken uit het moderne meubeldesign van 1800 tot vandaag worden nu permanent geëxposeerd in de centrale hal op de begane grond. In de chronologisch opgestelde presentatie bevinden zich vroege meubels van gebogen hout, iconen uit het klassieke modernisme van Le Corbusier, Alvar Aalto of Gerrit Rietveld, maar ook bonte voorwerpen van kunststof uit het poparttijdperk of de laatste ontwerpen uit de 3D-printer van Joris Laarman. Bezoekers kunnen via een digitale catalogus, op hun smartphone of een geleende tablet gedetailleerde informatie over de voorwerpen raadplegen.

Naast de permanente expositie komen er in de hal kleinere tijdelijke tentoonstellingen, zoals nu als eerste “Radical Design” van de jaren 60, die loopt tot 17-11-2016.

Een groot deel van het Schaudepot bevindt zich ondergronds, daar zijn o.a. Scandinavisch en Italiaans design, de lampencollectie en de nalatenschap van Charles en Ray Eames te bezichtigen.

Alle tentoonstellingsruimten van het museum zijn elke dag geopend tussen 10 en 18 uur.