Pauline van Buringen schildert hedendaagse architectuur

Kunstenaar Pauline van Buringen laat zich inspireren door de gebouwde omgeving. Niet het gebouw, maar de achterliggende constructie heeft haar bijzondere belangstelling. ‘Om een gebouw goed te kunnen schilderen, moet je weten hoe het architectonisch in elkaar zit.’ Schilderend in de open lucht, met veel aandacht voor perspectief, vlakken en contrast, weet ze de essentie en monumentaliteit van het gebouw in olieverf te vangen.

Hedendaagse architectuur

‘Mijn hart ligt bij perspectief en het monumentale, dus zoek ik mijn onderwerpen vaak in de architectuur,’ vertelt kunstenaar Pauline van Buringen in haar atelier, gevestigd in een voormalig schoolgebouwtje uit de jaren twintig achter de oude Protestantse kerk in Duivendrecht. ‘De eenvoud van staal, glas en beton spreekt me enorm aan. Het Nieuwe Bouwen en hedendaagse architectuur hebben op dat gebied het meest te bieden. Ook de inventieve manier waarop architectonische constructies in elkaar zitten fascineert me.’ Haar onderwerpen vindt ze veelal dichtbij huis, langs de Zuidas, de Amstel of het IJ. Behalve gebouwen zijn ook bouwkranen, hoogwerkers, bruggen, water en viaducten terugkerende thema’s in haar werk. Om de sfeer ter plekke te ervaren met alle materialen, geluiden, kleuren en spelingen van het licht, schildert ze bij voorkeur in de open lucht. ‘Ik doe alles op de fiets, dus mijn actieradius is klein. In de toekomst zou ik graag meer het land intrekken.’

Vorm en constructie van gebouw

Voordat ze de schilderkunst ontdekte, werkte Van Buringen jaren in de reclamewereld als art director en designer. ‘Ik maakte toen veel schetsen voor beursstands en tentoonstellingsinterieurs. Hierdoor kon ik mij verdiepen in perspectief en ben ik ervan gaan houden. Om goed perspectief te kunnen schilderen, moet je de vorm en constructie van het gebouw begrijpen. Daarom loop ik eerst door en om het gebouw heen, zodat ik weet hoe het in elkaar zit en waar de vlakken naartoe gaan. Vervolgens kies ik mijn positie en ga ik aan de slag.’ Van Buringen schildert niet het mooie gebouw, maar zoekt het beeld dat haar het meeste raakt. Dat kan zijn de spanning de zichtlijnen, de richtingen van vlakken of het contrast tussen vormen en materialen. De parkeergarage van RAI Amsterdam schilderde ze bijvoorbeeld toen deze nog in aanbouw was. ‘Het hek en zand eromheen hadden op dat moment dezelfde zand- en lavendelkleur als het gebouw zelf. Dat fascineerde en wilde ik graag vastleggen.’

Lichte abstractie

Van Buringen volgde schilderlessen bij de Britse kunstenaar Jim Harris. ‘Jim schildert realistisch op een heel energieke manier. Van hem leerde ik en plein air schilderen naar honderd procent observatie. Ik kon natuurlijk al goed tekenen, maar buiten iets vastleggen in weer en wind is van een andere orde. Dikke kleding, thermisch ondergoed en een thermosfles rum zijn geen overbodige luxe. Vaak is het al een hele klus om je doek goed vast te binden.’ Terwijl haar leermeester Harris alles vastlegt wat hij ziet, hanteert Van Buringen een lichte abstractie. ‘Ik ben mijn eigen weg gegaan richting architectuur. Daarin richt ik mij geheel op het monumentale karakter van het gebouw. De dingen eromheen laat ik bij voorkeur weg.’ Grafische aspecten als licht en donker, schaduw en reflectie en de aandacht voor vlakverdeling kenmerken haar stijl, terwijl de kleuren natuurlijk en versneden zijn. Naast het grafische karakter heeft al haar werk een herkenbare scherpheid, zowel in compositie als in contrast.

Schilderij van het jaar

De kwaliteit van haar werk bleef in de kunstwereld niet onopgemerkt. In 2015 is ze ontdekt door Galerie Mokum die haar werk meeneemt naar kunstbeurzen in binnen–en buitenland. In 2015 won ze de eerste prijs tijdens het openluchtschildersevent Pintar Rapido Amsterdam, waar jaarlijks zo’n tweehonderd schilders van allerlei niveaus aan meedoen. ‘De opdracht is een schilderij te maken binnen één dag, van begin tot eind. Mijn schilderij van 2016 is daarna aangekocht door de Rechtbank Amsterdam en hangt nu in de werkkamer van de president.’ Het jaar daarop won ze de eerste prijs met een schilderij van het Bimhuis. Ook werd haar werk de afgelopen vier jaar drie keer geselecteerd voor de ZomerExpo in het Gemeentemuseum Den Haag en museum De Fundatie in Zwolle. Daarnaast is ‘My Matisse’ genomineerd voor Schilderij van het jaar. Deze hangt samen met een groter werk, ‘Manhattan’, van 20 januari tot eind maart 2018 in het CODA museum in Apeldoorn. Van Buringen: ‘Beide doeken zijn geschilderd naar beelden uit een documentaire over Gertrude Stein. Er zijn 1030 werken ingestuurd en ‘My Matisse’ heeft de derde prijs behaald.’

Werk in opdracht

Naast vrij werk, maakt Van Buringen ook schilderijen in opdracht. Vooral bedrijven vragen haar het gebouw, het interieur, het uitzicht of de omgeving in olieverf vast te leggen. Voor de opdrachtgever heeft een eigen kunstwerk een duidelijke meerwaarde: het inspireert medewerkers en is een visitekaartje voor bezoekers. In plaats van kopen kan het schilderij bovendien fiscaal voordelig worden gehuurd. ‘Zo’n opdracht is heel leuk, want het haalt je uit je comfortzone. Laatst maakte ik in opdracht nog een schilderij van het RAI Elicium Centre op een doek van 1.20 breed en 2.40 hoog. Dat doe je normaal niet zomaar even.’

Dit artikel is gepubliceerd in ArchitectuurNL nummer 1 van 2018