Architect runt Tiny House Academy

Architect en tiny-housebewoner Jan-Willem van der Male gaf zijn baan op en begon samen met zijn partner Noortje Veerman de Tiny House Academy. Door middel van cursussen en onlinelesmateriaal begeleidt het stel een groeiende groep zelfbouwers succesvol bij het ontwerp- en bouwproces van hun eigen tiny house. Op 27 april verschijnt hun boek Bouw je eigen Tiny House bij Karakter uitgevers.

Tiny House

Jan-Willem van der Male en Noortje Veerman wonen sinds mei 2017 in hun zelfgebouwde tiny house in Rotterdam. Eerst op de Heijplaat en sinds begin dit jaar op terrein De Kroon, een plek voor creatievelingen in het voormalige pand van Croonwolter&dros in Schiemond. ‘We wilden graag uniek en duurzaam wonen zonder de druk van een hypotheek. Al die wensen kwamen in een tiny house bij elkaar.’

Goed nadenken over ontwerp

Bij het zelf bouwen van een tiny house komt volgens Van der Male meer kijken dan je denkt. Om het geheel leefbaar te maken moet je van te voren heel goed nadenken over het ontwerp, de planning en budgettering. ‘Zelf maakte ik tal van schetsen en tekeningen om de ruimte zo efficiënt mogelijk in te delen, zoveel mogelijk zelfvoorzienend te zijn en woonwensen op elkaar af te stemmen. Noortje is bijvoorbeeld een ochtendmens en ik een avondmens. De oplossing was een splitlevel: zo kun je boven zitten of werken en onder slapen zonder dat je elkaar te veel stoort.’ de keuken staat overdwars met een inklapbaar tussenblad voor de badkamerdeur en een afdruiprek in het kastje boven de spoelbak. De badkamer heeft een composttoilet, een toiletfonteintje en een klein bad, waarin ook de was wordt gedaan.

De ruimte van 18 m2 wordt verwarmd met een minihoutkachel met een warmtewisselaar die op koude dagen het water in de boiler opwarmt. Zonnepanelen op het dak leveren de nodige elektriciteit en regenwater wordt opgevangen en gefilterd tot drinkwater. ‘Om niet te veel van één energiebron afhankelijk te zijn, koken we op butagas tot we een beter alternatief hebben. De houtkachel vervangen we binnenkort door een rocketstove met een hoger rendement.’

Nieuwe economie

Omdat het vele kantoorwerk bij Public Domain Architecten hem steeds meer tegen ging staan, besloot architect Van der Male voor zichzelf te beginnen: ‘Aanvankelijk dacht ik aan de bouw en verkoop van casco tiny houses. Maar liever wilde ik de nieuwe economie omarmen en een community van enthousiaste zelfbouwers vormen aan wie ik onze opgedane kennis en ervaring kan doorgeven.’ Zo ontstond het idee van de Tiny House Academy.

Kennis opgeknipt in lesmodules

Het stel begon met het organiseren van bijeenkomsten en workshops op Heijplaat. De bouwbegeleiding vond plaats in een werkplaats op de Keilewerf, een creatieve broedplaats in een voormalige megaloods aan de Vierhavenstraat. Later kwam daar een onlinecursusplatform voor in de plaats. ‘Alle kennis voor het ontwerpen en bouwen van een tiny house is opgeknipt in negen lesmodules die je in je eigen tijd en tempo online kunt volgen. Daarnaast bieden we drie lespakketten aan: Ontwerpcursus, SketchUp 3D en Klimaatcomfort. Deze bestaan uit diverse lesmodules en worden ondersteund met fysieke avondlessen. Prijzen variëren van drie euro voor een losse module tot 300 euro voor een complete ontwerpcursus. Daarnaast doen we consultancy, geven we individuele begeleiding, presentaties en helpen we bij vergunningaanvraagtekeningen. Bovendien is Noortje organisator van culturele evenementen, waaronder de Tiny House Jamboree die dit najaar plaatsvindt.’

200 cursisten

De Tiny House Academy heeft in haar korte bestaan ruim 200 cursisten verwelkomd en een rol gespeeld bij de realisatie van negen complete tiny houses. Hoe verklaart Van der Male het succes? We hebben het geluk dat tiny houses populair zijn en er veel media-aandacht voor is. Via Facebook en Google zijn we ook makkelijk vindbaar voor onze doelgroep. Ongeveer de helft bestaat uit oudere mensen die back-to-basic willen wonen. De andere helft is gevarieerd en bestaat uit jonge idealisten die off-grid willen leven, maar ook mensen die een tiny house als aanleuningwoning of een tweede huis willen gebruiken.’

Loods in eigen woonomgeving

Na de oplevering van het derde tiny house, heeft Van der Male de bouwlocatie op de Keilewerf opgeheven. ‘De meeste zelfbouwers hebben een loods in hun eigen woonomgeving. Voor het begeleiden van de bouwprocessen ga ik daar naartoe. We hebben nu alleen nog een kantoor en cursusruimte in De Kroon, wat ons veel geld bespaart.’

Handleiding voor zelfbouw

In de toekomst willen Van der Male en Veerman de onlinecursussen verder uitbreiden en zich meer toeleggen op het sociale aspect van de tiny house-community. Daarvoor hoopt het tweetal binnenkort te verhuizen naar landgoed en proeftuin Roggebotstaete in Dronten. ‘De vergunningaanvraag loopt nog. Als deze wordt afgegeven, komen we daar als tweede tiny house bij, in ruil voor vrijwilligerswerk. In Dronten hebben we de ruimte om de tiny house-community samen te brengen. Twee keer per maand blijven we cursussen geven in Rotterdam.’ Ondertussen is het tweetal druk met het afronden van een boek dat op 27 april verschijnt. ‘De uitgever benaderde mij met het verzoek. Het is een handleiding voor zelfbouw, van de vergunningaanvraag tot het bouwen en bewonen van een tiny house, inclusief een pakket bouwtekeningen.’

Dit artikel is gepubliceerd in ArchitecturNL nummer 2 van 2019