Leeromgeving in de vernieuwde Vierhoek

Leeromgeving in de vernieuwde Vierhoek

Project kort
Door: Redactie ArchitectuurNL | 22-02-2010

Op 3 februari werden de nieuwe onderwijsgebouwen van het Kennemer College op de Vierhoek in Heemskerk officieel geopend. De vormgeving en indeling van deze gebouwen zijn een vertaling van de sterk veranderde pedagogische en didactische opvattingen in het onderwijs.

Voor de leerlingen is een kleinschalige omgeving gecreëerd die het contact met de omringende samenleving bevordert, praktijkgericht leren stimuleert en uitdaagt tot zelfstandigheid. Spring architecten ontwikkelde de plannen in nauwe samenspraak met de gebruikers van het Kennemer College, de opdrachtgever Hevo (gedelegeerd door de Stichting Voortgezet Onderwijs Kennemerland) en de gemeente Heemskerk.

Masterplan
De nieuwbouw moest een levendige en positieve uitstraling krijgen en de wisselwerking met de omgeving stimuleren. Dit overeenkomstig de wens van de opdrachtgever om het VMBO-onderwijs in nauwe relatie met het bedrijfsleven gestalte te geven. De gebouwen moesten compact en kleinschalig zijn en centraal in de Vierhoek geconcentreerd worden. Zo zouden de randen vrij blijven voor groenfuncties en de omliggende woningbouw worden ontzien. Alleen het theoriegebouw van de mavo is blijven staan. Door nieuwe gebouwen hieromheen te plaatsen kreeg De Vierhoek een volledig nieuwe uitstraling.

Twee min of meer diagonaal lopende lijnen ontsluiten de nieuwe gebouwen en zorgen voor de samenhang. Op het kruispunt van deze lijnen, het zwaartepunt van de Vierhoek, ligt een centraal plein, waar leerlingen en bezoekers elkaar kunnen opzoeken en ‘zo maar’ mensen zich kunnen verpozen. Hier liggen de entrees en de fietsenstallingen, en hier, op afstand van de omwonenden, kunnen de leerlingen ‘hangen’ en sporten. De diagonale lijn – die doorgetrokken ook twee kerktorens met elkaar verbindt – is de zwaartelijn van het stedelijke gebied Heemskerk – Beverwijk. Hij vormt de nieuwe infrastructurele verbinding voor de 2000 leerlingen die uit de omgeving komen.

De richting van deze lijn zorgt in bijna alle gebouwen voor opschudding. Wanden sluiten niet haaks aan en zijn soms zelfs scheefgezet. Zo is veel diversiteit en levendigheid gecreëerd. De onderdelen van het Kennemer College hebben hiermee identiteit gekregen. Elke ruimte is uniek, als een uiting van waardering voor de activiteiten die er zullen plaatsvinden. De hoofdvormen bieden wel een duidelijke structuur, zodat er toch overzicht is. Kleuren ondersteunen deze structuur. De aula’s en vides bieden licht en lucht, en de ruimte om elkaar te ontmoeten, te zien en gezien te worden.


De Sportbox
Sport moest een stevige plaats houden in de Vierhoek. Een inventarisatie toonde aan dat concentratie van sportvoorzieningen dan de meest efficiënte oplossing was. De zes bestaande sportzalen zijn dus gesloopt. Hiervoor in de plaats is een stoere sportbox met zes sportzalen gekomen, gestapeld in twee lagen. Een blikvanger voor de omgeving. Zo is voldoende ruimte voor buitensport behouden. Het gebouw is basic afgewerkt met natuurlijke materialen zoals staal en hout.


De Mavo
Op de hoek van het bestaande theoriegebouw van de mavo (800 leerlingen) staat nu een nieuwe aula. De driehoekige aula heeft een transparante en uitnodigende begane grond. Op de verdieping brengen lichtkoepels van bovenaf het licht binnen. Naast de hoge multifunctionele ontmoetingsruimte voor leerlingen over twee lagen ligt op de verdieping ook de docentenkamer. De V-vormige staalconstructies bepalen in sterke mate het beeld en de sfeer.


Beroepsgericht
De nieuwe praktijkruimten van het Kennemer College Beroepsgericht (1000 leerlingen) zijn ondergebracht in twee bouwdelen. Deze zijn gesitueerd rondom een bestaande aula en de nieuwe passage, die samen het hart van het geheel vormen. De diagonale lijn die over de Vierhoek loopt geeft richting aan de passage die twee lagen hoog is. De oranjerode wanden en de lichtdoorlatende kunststof platen laten zien hoe de bouwdelen het hart van dit gebouw omarmen.


Praktijkgericht
Het Kennemer College Praktijkgericht is een praktijkschool voor 200 leerlingen. Hoekige buitenmuren omarmen een licht, acht meter hoog atrium, de aula, die aan de ‘open’ zijde wordt begrensd door een blauwe ovale ingang en een glazen wand. Deze centrale ruimte heeft een komvorm, met schuin oplopende wanden, en een dak in de vorm van ‘ijsschotsen’. Tussen de schotsen valt het licht naar binnen. De onderwijsruimten worden over twee lagen ontsloten via de centrale ruimte.

Het resultaat van het geheel is een rustige maar ook dynamische omgeving met een positieve uitstraling. Leerlingen kunnen er de vrijheid ervaren waaraan ze respect en eigenwaarde kunnen ontlenen. Dit resultaat was niet tot stand gekomen zonder de inspirerende samenspraak met de docenten en de overige medewerkers van het Kennemer College, die de vaak zoekende leerlingen met grote betrokkenheid begeleiden.

Bij elkaar is dat de formule voor een succesvolle toekomst.

De Vierhoek ligt op de grens van Heemskerk en Beverwijk. Hier lagen in 2006 naast twee woongebouwen, een kantoorgebouw en een onderdeel van het Nova-college, drie forse schoolgebouwen van het Kennemer College op meer dan 4 hectare grond. Het bestuur van het Kennemer College nam uit efficiëntieoverwegingen het besluit alle verspreide VMBO-onderdelen op dit terrein te concentreren. Later kwam daar nog de Praktijkschool bij.

Het aanvankelijke plan was om de twee gebouwen aan de Jan van Kuikweg te vervangen en het achterliggende sportveld bij de nieuwbouw te betrekken. Door veranderde rooilijnen in het bestemmingsplan en het omvangrijke programma van eisen dreigde het sportveld echter volledig te verdwijnen. Spring architecten ontwikkelde daarom in samenspraak met de opdrachtgever, de gebruikers en de gemeente een masterplan voor het hele gebied, inclusief het derde gebouw. Alleen zo kon de totale Vierhoek een nieuw gezicht krijgen.

Alfons Hams, projectarchitect

     

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.

Gerelateerd

    Schrijf een reactie

    Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.