De noordelijke spoorzone in Gouda lag er jaren wat verlaten bij, maar in 2012 kwam er het nieuwe Huis van de Stad (de stroopwafel) en sinds kort is er een nieuwe bioscoop (het kaasblokje). Twee markante gebouwen die de uitgang van het station flankeren. Niet een grote bioscoopketen was hier de opdrachtgever, maar Stichting de Goudse Schouwburg, tevens exploitant van het gebouw. Het ontwerp is van Bart Duvekot, die zowel in- als exterieur ontwierp.
Dat laatste klinkt heel normaal, maar is het zeker niet. Steeds vaker worden architecten alleen nog maar ingeschakeld om de façade te ontwerpen, het interieur doen de grote bioscoopketens steeds vaker in eigen beheer. In Gouda is dat anders aangepakt.
De oude Arcadebioscoop met twee kleine zalen in een monumentaal pand voldeed niet meer aan de moderne eisen en was vooral te klein. De nieuwe bioscoop heeft zes zalen en in totaal ruim 800 stoelen, twee foyers, vluchtroutes, een kassa en in de plint langs de wandelroute van en naar het station op de begane grond een aantal winkelruimtes.
De opdracht kwam voort uit een besloten prijsvraag door Stichting de Goudse Schouwburg, een kleine drie jaar geleden. De financiering van het gebouw is helemaal door de stichting verzorgd, de gemeente heeft alleen een garantie afgegeven voor de lening bij de bank.
Door de gekozen locatie moest het een alzijdig gebouw worden. De gevels zijn óf glas, óf composietmateriaal met ronde ramen en verdiepte ronde vlakken. Doordat deze onregelmatig over de gevel zijn verspreid kreeg het pand al snel de bijnaam kaasblokje, maar eigenlijk moeten de ronde openingen refereren aan (film)lenzen.
Bij het ontwerp is uitgegaan van de zes zalen, die elk optimale schermafmetingen, zichtlijnen, geluidkwaliteit, akoestiek en zitcomfort hebben. Deze zalen zijn vervolgens geclusterd en daar omheen zijn de ingangshal, foyers en vluchtroutes als cadeaupapier gedrapeerd. De zalen zijn aan de buiten kant rood, waardoor direct duidelijk is waar ze zijn. De zalen zelf hebben in ieder een andere eigen kleur.
Beeldbepalende composiet gevelelementen
Door de vele ramen en zelfs daklichten is er overal in het gebouw zicht naar buiten, vooral de foyer op de tweede verdieping geeft een mooi uitzicht over de stad. Op de tweede verdieping bevinden zich ook de drie middelgrote zalen, op de eerste is een tweede foyer en hier zijn ook de grote zaal en twee kleine zalen gesitueerd. Op de begane grond is de kassa te vinden en zijn er de kantoren van de bioscoop, aan de stationskant zitten separate, en door de NS te verhuren, winkelruimten.
De inrichting van het gebouw is zoals gezegd ook door de architect gedaan en dat heeft geleid tot het niet standaard bioscoop interieur. Het ruwe onbehandelde strokenparket op de vloeren heeft een warme uitstraling en hout komt terug in de banken boven de radiatoren in de foyer. De verlichting komt van druppelvormige lampen die speciaal voor dit project zijn ontworpen, evenals de barmeubels en bewegwijzering. Het meest opvallend zijn de composiet gevelelementen die allemaal anders zijn. Klinkt duur, maar er was toch maar één mal voor nodig. De ronde ramen en verdiepte vlakken werden iedere keer op andere plaatsen in de mal gelegd voordat een volgend element werd gemaakt. De ronde ramen zijn voorzien van LED verlichting die telkens van kleur kan veranderen en zo altijd een gevarieerd aanzicht garandeert. Ook de lift op de hoek bij de ingang wordt aangelicht met LED verlichting.
Ook kenmerkend voor het gebouw is de grote zaal die door de westgevel steekt en robijnrood gestuct is. De vorm van de zaal maakt snel duidelijk dat dit een bioscoop is, precies wat de opdrachtgever voor ogen had.
Bioscopen aan de lopende band
Niet alleen Gouda heeft een nieuwe bioscoop, overal in Nederland worden nieuwe filmtheaters gebouwd. Zo is DP6 bezig met cinema’s in Leidsche Rijn bij Utrecht en Waalsprong bij Nijmegen voor Cinemec. Hiervoor bouwden ze al eerder een bioscoop in Ede en ook voor Utopolis Emmen, er is dus de nodige ervaring.
Het gebouw in de Waalsprong ligt duidelijk zichtbaar aan de Mauritssingel tussen Nijmegen en Arnhem. Het gebouw heeft een aantal losse bouwvolumes met daarin de bioscoopzalen, de tussenruimtes bevatten verschillende functies. Insnijdingen over de tussenruimten zorgen voor daglicht diep in het gebouw. Boven de hoofdingang bevinden zich kantoorfuncties. Op de begane grond liggen functies als congresruimten en horeca die flexibel gebruikt kunnen worden. Aan het strand van de naastgelegen recreatieplas komt een restaurant, als buitenpaviljoen van de bioscoop.
De bioscoop, eigenlijk een multimedia center, in Leidsche Rijn ligt aan de Cultuuras, direct naast de tunnel van de A2. Omdat het gebouw als een pionier in het gebied staat, is het vormgegeven als een losstaand, opvallend rood volume, dat zowel nu als in het toekomstige stedelijke weefsel goed tot zijn recht komt.
De verschillende zalen zijn compact opgestapeld waartussen de foyerruimtes zijn te vinden. De trap die vanaf de begane grond tot en met het dakterras doorloopt, verbindt alle foyers met elkaar. Vanaf het dakterras heeft de bezoeker een prachtig uitzicht over Utrecht en Leidsche Rijn. Deze bioscoop wordt, net als die in Nijmegen, in de loop van dit jaar opgeleverd.
Ook Pathé is druk bezig met nieuwe bioscopen, in Maastricht en Arnhem wordt op dit moment gebouwd. Pathé heeft een eigen ontwikkelingsmaatschappij die de gebouwen heeft ontworpen, alleen voor gevel en plint wordt er een extern architectenbureau ingehuurd, in beide gevallen Powerhouse Company. Ook deze bioscopen moeten nog dit jaar worden opgeleverd.