Het nieuwe Beroepscollege Leystede voor VMBO in het Houtkwartier in Leiden is ontworpen door LIAG architecten. Het is een voor Nederland unieke samenwerking van speciaal en regulier voortgezet onderwijs in één gebouw. Leerlingen worden op een zo volwaardig mogelijke deelname aan de samenleving voorbereid. Voor LIAG was de uitdaging om de fysieke leeromgeving daar op af te stemmen. Veilig, kleinschalig en toch stimulerend.
Op deze nieuwe school werken de leerlingen van Bonaventuracollege, Visser ’t Hooft Lyceum en mytylschool De Thermiek samen. Ca. 550 leerlingen krijgen in het nieuwe gebouw de ruimte om hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Het speciaal onderwijs is geïntegreerd in het reguliere onderwijs.
Open structuur
Het gebouw heeft een open structuur. Elk clusterprofiel heeft een eigen plek in het gebouw. Deze kenmerken zich door meerdere typen onderwijsruimtes – van individuele studieplek tot groepsruimte en van theorielokaal tot praktijkruimte. Al deze ruimten zijn flexibel en multifunctioneel te gebruiken en dus geschikt voor diverse onderwijsactiviteiten.
Weinig muren
Alle clusters zijn verbonden met de gemeenschappelijke ruimtes. Er zijn weinig muren, veel open pleinen en daardoor maximale transparantie en toegankelijkheid. De leerlingen staan altijd in contact met elkaar. Ze worden uitgedaagd en kunnen zien wat voor mogelijkheden geboden worden in elk cluster. Het geheel is licht. Door drie grote vides valt het daglicht tot diep in het gebouw.
Schakel in de wijk
De school ligt op een bijzonder schakelpunt in de wijk. De schaal van de jaren ‘20 en ‘30 bebouwing van het Houtkwartier en de grootschalige volumes van de wederopbouw komen op dit punt samen. Tegelijkertijd is de groene verbinding vanuit de stad richting het Noorden bepalend voor het kavel. Het gebouw bestaat uit volumes die in hoogte, baksteenkleur en afmetingen verschillen. Hiermee sluit het gebouw aan op alle kanten van de omringende omgeving en de verschillende stedenbouwkundige korrels. Het baksteen refereert aan de oorspronkelijke bebouwing van de wijk. Maar wel met een moderne kleurschakering en verbijzondering bij de entrees. De ritmische herhaling van de gevelopeningen verbinden het geheel. Op de hoeken en bij de entrees leggen de grotere openingen een relatie met de wijk.
Compact gebouw
Door het slimme en dubbel gebruik van de ruimtes kon LIAG het gebouw compact houden. Dit gaf ruimte voor een groter buitenterrein gelegen op het zuiden. De toevoeging van extra bomen zorgt voor een schaduwrijk plein. Door de aanwezigheid van een kleine tribunetrap kunnen lessen ook buiten gegeven worden of andere activiteiten worden georganiseerd.
Nul op de energiemeter
Nul op de energiemeter – en dit zonder aansluiting aan het gasnet: dat is de ambitie van de school die gerealiseerd is. Om een netto-energieverbruik van nul te realiseren is het gebouw onder andere voorzien van dikke isolatie, drievoudig glas, goede kierdichting, LED-verlichting, zonnepanelen en andere installaties die energie opwekken. Deze duurzame energievoorzieningen zijn in de school zichtbaar en toegankelijk voor de leerlingen: zo krijgen ze inzicht in of leren ze zelfs werken met deze installaties. Wordt er meer energie opgewekt dan verbruikt? Dan wordt het overschot aan de buurt geleverd.