Wie de A15 in westelijke richting helemaal afrijdt komt voorbij Pernis in een surrealistisch landschap terecht: de Strip. Hier ligt de ene na de andere olieraffinaderij, te beginnen met Shell en eindigend met BP. Dit is het land van de ingenieurs, de techniek bepaalt de omgeving, architecten hebben hier ogenschijnlijk niets te zoeken. Maar dan, je kunt de Noordzee al ruiken, ligt er in de oksel van een prominente bocht in de weg een opvallend gebouw, het nieuwe kantoor van BP Rotterdam Refinery. Architectuur in de Europoort.
Het kantoor ligt op de grens van de raffinaderij en het natuurgebied rond het Brielse Meer aan de zuidkant van het Hartelkanaal. Group A heeft, binnen het ontwikkelingsplan van MTD Landschapsarchitecten, zowel de omgeving als het gebouw en het interieur ontworpen.
De ligging vlak naast de raffinaderij stelt bijzondere eisen aan het gebouw. Want hoewel de kans uiterst klein is, moet het toch bestand zijn tegen een eventuele explosie van de olietanks. Blastproof heet dat in olieland en dat maakt het hele ontwerpproces fascinerend, aldus projectarchitect Folkert van Hagen.
Aan de noordzijde, de oliekant, is het gebouw ingebed in een veertien meter hoog duin, met alleen een kleine opening waar de werknemers het gebouw binnengaan. Een explosie rolt als het ware over het duin en dus het gebouw heen. Aan de zuidzijde, met de bezoekersingang, is de gevel juist heel open, met veel glas.
Robuust gebouw met zachte afwerking
Om toch voldoende daglicht binnen te krijgen is er een groot atrium gemaakt met een glazen dak, zodat de ruimtes die niet aan de zuidgevel liggen licht van boven krijgen. Van buiten oogt het gebouw strak en zakelijk, passend bij de technische omgeving. Ook binnen is gebruik gemaakt van eerlijke, robuuste materialen als beton, staal en glas.
Aan de afwerking binnen is veel aandacht besteed met juist veel ‘zachte’ materialen, ‘want het gaat hier om de mensen’ aldus de architect. Die mensen, de werknemers van BP, hebben jarenlang in portacabins even verderop gezeten, in een extreem gesloten situatie. Het nieuwe gebouw is juist een en al openheid met veel mogelijkheden voor onderling contact.
Dynamisch interieur
Wat meteen opvalt bij binnenkomst is de betimmering van de wand van het gekromde atrium. Latten in diverse breedtes en diverse kleuren maken het warm en levendig. Grote namaakkeien als zitelementen onderbreken het ruime atrium en inmiddels is er ook een ruimtelijk kunstwerk geplaatst.
Aan beide zijden van het atrium zijn werkvloeren die in open verbinding staan met het atrium, werknemers kunnen de overburen zien. Twee loopbruggen verbinden beide delen van het gebouw.
Een aantal vergaderkamers steken als een soort skybox het atrium in, overal straalt de dynamiek van het bedrijf af. Er zijn ook kleinere vergaderkamers en aan de zuidgevel zijn een aantal concentratieplekken (cockpits) te vinden. Verder is het een open kantoorlandschap met hier en daar een felgekleurde pantry. Op de begane grond is de receptie bij de hoofdingang, met daarnaast een klein auditorium. Bij de personeelsingang is een lockerroom, een fitnessruimte en een service centrum. Op de eerste verdieping bevindt zich het restaurant dat via een brede trap vanuit het atrium te bereiken is. Ook zijn er een aantal trainingsruimten. Voor de rest heeft het gebouw vooral een kantoorfunctie.
Chemie tussen bouwpartners
De inrichting van het gebouw was een aparte opdracht voor Group A met BP als directe opdrachtgever, voor het gebouw was de architect na het maken van het voorlopige ontwerp in dienst van de aannemer, een constructie die uiteindelijk uitstekend bleek te werken.
Dat leverde veel directe lijnen op waardoor veel mogelijke fouten voorkomen konden worden en het hele bouwproces exact de geplande zestien maanden in beslag nam. De chemie tussen architect, opdrachtgever, aannemer en onderaannemers was groot en mede daaraan is het te danken dat het gebouw op alle fronten aan de verwachtingen voldoet.
Bij de Rotterdam Architectuurprijs 2011 kwam het BP RR kantoor opvallend als publiekswinnaar uit de bus, opvallend want het gebouw is niet vrij toegankelijk en het ligt ver buiten de bewoonde wereld. Maar terecht is het wel.