Het European Space Innovation Centre (ESIC) is een bedrijfsverzamelgebouw voor lucht- en ruimtevaart gerelateerde bedrijven op het SpaceBusinesspark in Noordwijk. Het gebouw is open en transparant, duurzaam en flexibel met een bovengemiddelde prijs-kwaliteitverhouding. Een industriële uitstraling hoort tot de uitgangspunten van het SpaceBusinesspark, dus ook dat moest in het ontwerp worden verwerkt.
Het SpaceBusinesspark naast het ESTEC-terrein is nog grotendeels leeg, nog geen dozijn gebouwen staat er, waaronder het kantoor van Decos (zie artikel in ArchitectuurNL #04, 2011). Het ESIC ziet er industrieel uit, maar het gekromde dak met sedumbegroeiing voorkomt dat het gebouw te hard wordt. Het dak loopt aan de zuidzijde bijna door tot aan de grond, wat al te grote opwarming vanwege het vele glas in de gevels voorkomt.
Het dak wordt doorsneden door een glazen middenstrook over het atrium van het gebouw. Onderaan het dak is een strook PV-panelen aangebracht, waaronder de dakgoot onzichtbaar is weggewerkt. De hemelwaterafvoer aan de noordzijde is weggewerkt achter de gesloten gevelstroken. De dakrand is gemaakt van rubber, dat op de hoeken gevulcaniseerd is.
Door dit alles is er een extreem strak gebouw ontstaan, dat goed past in de filosofie van het SpaceBusinesspark. De enige frivoliteit die aan de buitenkant te zien is een houten terras in het verlengde van het atrium.
Dat atrium is de kern van het gebouw en loopt door tot het dak, de vloeren zijn er in een U-vorm omheen gelegd, door glazen wanden gescheiden van het atrium. Blikvanger hier is de trap met treden van geëxtrudeerd aluminium en leuningen van glas en staal. De positionering van de trap is uitnodigend om zo liftgebruik te voorkomen. In het atrium zijn gemeenschappelijke voorzieningen zoals informele overlegplekken en een klein restaurant te vinden. Deze dragen in belangrijke mate bij aan de mogelijkheid tot ontmoetingen in het gebouw. De staalconstructie van het atriumdak is tevens geleider van de zonwering.
Het gebouw is ontworpen op een stramien van 1.80 meter, is geheel casco opgeleverd en wordt verhuurd in units van 3.60 meter. De vloervelden lopen trapsgewijs terug onder het gekromde dak. Een ruime toepassing van glas in gevels en binnenwanden draagt bij aan zowel de algehele ruimtelijkheid en transparantie als aan de interactie tussen de verschillende bedrijven.
Minimale installaties
De vormgeving, constructies, klimaatvoorzieningen en bouwfysische aspecten zijn verregaand geïntegreerd, waarbij de verschillende adviseurs intensief gebruik hebben gemaakt van een driedimensionaal Bouw Informatie Model (BIM). Voor cepezed de eerste keer dat ze hiermee werken. Het is even wennen voor alle partijen, maar voorkomt een hoop problemen tijdens de bouw. Hierdoor is bijvoorbeeld ook een alternatief brandveiligheidsconcept mogelijk, waarbij het hele pand geldt als één brandcompartiment.
Het aantal installaties is minimaal, ventilatie vindt plaats met behulp van een in de staalconstructie geïntegreerd overdruksysteem. Hierdoor wordt de lucht van de werkunits naar het atrium geleid, waar een warmtepomp er energie uit terugwint voordat de lucht naar buiten gaat. Door middel van betonkernactivering in de staalplaatbetonvloeren heerst er in het pand altijd een aangename temperatuur.
Het oorspronkelijke plan was tweemaal zo groot, maar door de economische omstandigheden is het plan gehalveerd. Nu bijna alle units toch redelijk snel verhuurbaar bleken, liggen de plannen al klaar voor een tweede, identiek gebouw. Het bouwbord staat er sinds kort alvast.