Onlangs is in Haarlem een nieuw brugwachtershuisje geplaatst. Opvallend in een tijd waarin veel van die gebouwtjes hun functie verliezen omdat de bruggen vanuit een centrale post bediend worden met behulp van videocamera’s. Op veel plaatsen in het land wordt hard nagedacht over herbestemming van brugwachtershuisjes, vaak architectonische pareltjes. Stichting Brugwachtershuisjes zet zich in als katalysator voor herbestemming en bij architectuurcentrum Arcam is t/m 21 september de tentoonstelling SWEETS te zien over Amsterdamse brugwachtershuisjes.
De Langebrug in Haarlem is deel van een drukke verkeersroute tussen het centrum en de oostelijke buitenwijken. De brug is in 1995 ontworpen door architectuurcentrale Thijs Asselbergs en heeft door zijn markante contragewicht de bijnaam ‘de verfroller’ gekregen.
Een tijdelijke, gele bouwkeet doet dienst als brugwachtershuis terwijl de gemeente onderzoekt wat de mogelijkheden voor een centrale bedieningspost zijn. Vanwege de complexe verkeerssituatie wordt uiteindelijk besloten tóch voor een bemand brugwachtershuisje te kiezen en zo krijgt Thijs Asselbergs ruim vijftien jaar na de oplevering van de brug alsnog de opdracht om een permanente bedieningspost te ontwerpen.
De complexiteit van de situatie ligt hem in het feit dat niet alleen de doorgaande route tussen Turfmarkt en Antoniestraat, maar ook nog eens diverse andere redelijk drukke verkeersroutes bij de brug samenkomen.
Het huisje is op afstand van de weg geplaatst voor de veiligheid van de brugwachter en is bovendien verhoogd ten opzichte van het verkeersniveau voor een optimaal zicht op water, brug en kades. Gekozen is voor een ronde vorm, zodat er een panoramisch zicht is naar alle kanten.
Integraal ontwerp
Het gebouw rust op een driespootconstructie die uit twee kolommen en een constructieve trap bestaat. De driepoot sluit vormtechnisch aan bij de brug, die immers uit een pyloon en twee armen bestaat. De horizontale gelaagdheid van het huisje sluit weer aan bij de belijning van de onderkant van de pyloon.
Het gebouwtje zelf is uitgevoerd door Octatube en is op één ochtend in februari op de sokkel geplaatst. Daarna is de inrichting, het bedieningsgedeelte, geplaatst. Het geheel is een uitgebalanceerd ontwerp waarvan je vermoedt dat het plan al bij het ontwerp van de brug is gemaakt, maar niets is minder waar.
Abel Asselbergs, zoon van Thijs, moest als opdracht voor zijn middelbare school een gebouw ontwerpen en het leek hem wel aardig voor de bedieningspost te kiezen. Dit ontwerp is op het architectenbureau in de eigen stijl uitgetekend en samen met het de eigen ontwerpschetsen aan Welstand gepresenteerd. Deze koos uiteindelijk voor Abel’s ontwerp.
De uitwerking is uiteindelijk gedaan samen met Octatube en door het integraal te ontwerpen klopte alles precies. De plaatsing op de sokkel verliep dan ook vlekkeloos en Haarlem is nu weer een architectonisch pareltje rijker.
Projectgegevens
Locatie | Nederland |
---|---|
Architect | aTA/architectuurcentrale Thijs Asselbergs |
Ontwerp | Thijs Asselbergs, Joeri van Ommeren, Abel Asselbergs |
Opdrachtgever | Gemeente Haarlem |
Uitvoering | Octatube, Delft |
Oplevering | februari 2013 |
Bouwkosten | € 65.000 |
Tekst | Peter Visser |
Fotografie | Luuk Kramer (Haarlem) en Peter Visser |