Garagewoning van Fulco Treffers

Stenen komen pas tot leven als ze betekenis hebben voor de mensen die er gebruik van maken, zegt Fulco Treffers op de website van zijn bureau 12N. Deze filosofie bracht de stedenbouwkundige ook privé in praktijk. Een oude garage in het centrum van Eindhoven transformeerde hij tot een multifunctionele ruimte voor collectief gebruik met middenin een glazen huis. ‘Wonen, werken en ontspanning komen hier samen, precies zoals ik voor ogen had.’

Bij Fulco Treffers lopen werk en privé gemoedelijk door elkaar. ‘Ik heb een groot netwerk van vrienden en collega’s en houd ervan mensen te verbinden. Veel vrienden hebben een sleutel van mijn woning en gebruiken de ruimte als atelier of werkplaats. Laatst heeft iemand zomaar een paar geluidsboxen opgehangen. Het is net een studentenhuis, ook al woon ik er alleen.’

Treffers was al een tijd op zoek naar de ideale woonwerkruimte, toen een vriend hem zes jaar geleden tipte over een vervallen garageloods in hartje Eindhoven. Hij was meteen gecharmeerd van het onalledaagse object. Treffers: ‘Probleem was dat de loods bij een duur kantoorpand hoorde dat al een aantal jaren leeg stond. De eigenaar wilde de loods niet apart verkopen en bovendien had het complex een commerciële bestemming.’ Treffers liet zich niet uit het veld slaan en besloot de situatie als projectontwikkelaar aan te pakken. Hij vroeg de eigenaar om meer tijd en ging in zijn Eindhovens netwerk op zoek naar een koper voor het kantoor. Die vond hij in ontwerpbureau Yksi. Zowel buurtbewoners als de gemeente Eindhoven waren blij dat er eindelijk iets met het pand ging gebeuren en werkten graag mee om de vergunningen in versneld tempo rond te krijgen.

Bowlingbaan

De entree van de loods zit enigszins verstopt in een rijtje jaren-dertig-huizen. Op de latei boven de glazen pui is met moeite nog de naam van de garage leesbaar. ‘Het kantoor aan de Stratumsedijk is aan het eind van de negentiende eeuw gebouwd, de loods dateert uit de jaren twintig en is in de jaren vijftig uitgebreid. Daarvoor heeft het garagebedrijf de tuinen van de achtergelegen huizen opgekocht. Om ook een ingang aan de achterkant te realiseren, is er een doorgang in een van die huizen gemaakt.’ Bij binnenkomst loop je inderdaad eerst door een voormalige woonkamer. Vervolgens kom je in een lange ruimte van 400m2 die wordt overspannen door negen stalen dakspanten met karakteristieke klinknagels. Alles hier ademt het garageverleden: onafgewerkte vloeren en muren met werkplaatstegeltjes, parkeervakken, dichtgestorte smeerputten en zelfs een glazen opzichtershuisje, dat nu in gebruik is als bibliotheek en muziekkamer. Spannend contrast met de ruwe, industriële omgeving is de glanzende bowlingbaan die Treffers tweedehands op de kop tikte. ‘Het idee ontstond als grap onder vrienden. Maar toen we er op Marktplaats twee te koop zagen staan, werd ik nieuwsgierig. Een van de banen heb ik met een groepje vrienden in elkaar gezet. Van het naadloze hout van de andere baan heb ik tafels gemaakt. Een exemplaar staat nu in de keuken.’

Hobbels

‘Ik wilde een deel van de hal als woonwerkruimte inrichten zonder de loodssfeer op te geven en het patroon van de dakspanten te doorbreken,’ zegt Treffers. ‘Door een glazen volume te bouwen, waarbinnen de temperatuur regelbaar is, blijft de loodsomgeving overal voelbaar en zichtbaar.’ Tijdens het ontwerp stuitte hij op een aantal bouwfysische beperkingen. Het dak was slecht. Verrotte dwarsbalken werden vervangen en daaroverheen kwamen isolerende sandwichpanelen. ‘Een goedkope, maar efficiënte dakbedekking, die goed aansluit bij de industriële sfeer.’ Ook was er een daglichtprobleem. Omdat het gebouw volledig op de eigen kavelgrens staat, ingeklemd tussen schuren, hallen en tuinen van omwonenden, was er geen plaats voor ramen. Dit werd opgelost door een lichtstraat over de hele noordzijde van het dak te plaatsen. Voor het gebrek aan buitenruimte vond Treffers ook een oplossing. In het glazen huis kwam een betonnen verdiepingsvloer op I-profielen. Aan de zuidzijde plaatste hij een glazen harmonicapui van 10 meter breed, die toegang geeft tot een dakterras van 15 m2 met uitzicht over de tuinen van de buren.

Glazen huis

De bovenverdieping van het glazen huis bestaat uit een open ruimte van 110m2 met vloerverwarming. Hier woont, werkt en slaapt Treffers. Verdeeld over de industrieel ingerichte ruimte staan een bureau, tafel met stoelen, bank met tv en achterin een bed met kledingrek. ‘Door de lichtstraat en het glas, was ik bang dat het in de zomer te heet zou worden. Maar als je de pui en de binnendeuren naar het atelier openzet, krijg je een natuurlijke ventilatie. Airco is helemaal niet nodig.’ Via een open trap kom je in de benedenruimte van 50m2 met woonkeuken, badkamer en wc. De I-profielen van het plafond kan je hier met de hand bijna aanraken. ‘Bij de plaatsing van de vloer moest ik rekening houden met de loopruimte onder de dakspanten boven. Hoger dan dit kon niet.’ Het vrijstaande keukenblok, de pannenkast en de omtimmering van het badkamersanitair werden op maat gemaakt door een lokale meubelmaker. Een leuk detail is de strijkplank die opvouwt in een tussenwandje, waar de wasmand achter schuilgaat. ‘Op de wc-ruimte na, zijn alle wanden van glas en is de loods aan alle kanten zichtbaar. Maar andersom dus ook. Vandaar dat ik in de badkamer aluminium jaloezieën heb opgehangen.’ Treffers woont nu 3 jaar in zijn garagewoning. Vaste plannen voor de loods heeft hij niet. ‘Die komen vanzelf, net als de bowlingbaan. Je bedenkt van te voren toch ook niet wat je in de tuin gaat doen!’

Foto’s: Thijs Wolzak, Norbert van Onna, Wikke Peters