De vier Molenbossenflats aan de Maas, met totaal 608 sociale huurwoningen zijn beeldbepalend in Blerick. De vier gebouwen worden gerenoveerd en opgewaardeerd in bewoonde toestand. De uitvoering is in handen van Hans van Heeswijk architecten. De eerste twee flatgebouwen, ‘Zuidenwind’ en ‘Regenboog’ zijn gereed. De renovatie van ‘Vogelvlucht’ start dit najaar en de uitvoering van ‘Zonsopgang’ volgt in het najaar van 2018.
Renovatie
De woningen in de Molenbossenflats zijn ruim van opzet en erg geliefd bij bewoners en woningzoekenden. Maar tegelijk was de uitstraling van het complex grootschalig en anoniem en was de techniek sterk verouderd. De vraag van woningcorporatie Antares was of de flats wel toekomstbestendig zijn? Hans van Heeswijk architecten werd als deskundige benaderd om mee te denken over de herpositionering van het complex, vanuit functionele en architectonische kansen, bouwtechnische oplossingen, vastgoedstrategie en procesmatig aanpak.
Molenbossenflats
Eind jaren ‘60 is in Nederland een enorme woningbouwproductie gerealiseerd om het woningtekort van die tijd op te lossen. De Molenbossenflats zijn echter een schoolvoorbeeld van modernistisch bouwen, zoals in de oorsprong van de hoogbouw bedoeld werd. Verticaal bouwen om de grond beschikbaar te houden voor gemeenschappelijk groen. Het complex met 80.000m2 vloeroppervlak ligt in een park van acht hectare. Park en flatgebouwen zijn oorspronkelijk in nauwe samenhang ontworpen. Deze samenhang is in de afgelopen vijftig jaar verwatert, waardoor juist de verrommeling kwaliteitsbepalend is geworden. Dan is herwaardering een dankbare opgave.
Opwaardering flats
De architectonische ambitie bij de opwaardering voor de Molenbossenflats was opfrissen en uitgaan van hun kracht. Een witte uitstraling met het gevoel alsof er vier cruiseschepen rustig afgemeerd liggen in de uiterwaarden van de Maas. De Molenbossenflats als beeldmerk aan de zuidkant van Blerick, in stedenbouwkundige samenhang met de witte Innovatoren aan de noordkant van Blerick en het witte Nedinsco-complex in het centrum van Venlo.
Royale luifels en entree
De doodlopende toegangsstraten naar de vier flatgebouwen en uitgebouwde entreepartijen voelden bij het thuiskomen niet uitnodigend. Door het aanbrengen van royale luifels bij de entrees en het aanbrengen van de naam van het flatgebouw op de glazen trappenhuisgevels, is de herkenbaarheid en het uitnodigende karakter van de individuele flats verbeterd. De luifels fungeren als pergola’s waardoor gebouw en park weer met elkaar verbonden zijn. Bovendien kunnen bewoners nu bij de hoofdentree droog uitstappen. De algemene toegankelijkheid is verder verbeterd door modernisering van de entreehal en de toevoeging van extra stopplaatsen bij de liften. Ter bevordering van interactie en sociale controle is in de centrale hal een gemeenschappelijke bewonersruimte gerealiseerd.
Uitbreiding balkons
De grootste wens van de bewoners was een balkonuitbreiding. Deze wens was begrijpelijk aangezien de oorspronkelijk balkons eigenlijk niets meer waren dan galerijen met een tussenschot. Hierdoor boden de balkons weinig verblijfscomfort, terwijl de plek, georiënteerd op de zon, met uitzicht over de gehele maasvallei juist fantastisch is om lekker buiten te zitten. De balkonuitbreiding is gerealiseerd in hoogwaardig prefab beton, als voortzetting van de oorspronkelijke seriematig gefabriceerde betonconstructie uit 1966, maar vooral als eenvoudige en betaalbare constructieve opzet. De balkons krijgen meer ruimte, beschutting en privacy, terwijl het daglicht en uitzicht van de woonkamers behouden blijft. Door de toevoeging van de balkongevel ontstaat een nieuwe verticale structuur en worden de acht meter brede woningen van buitenaf individueel zichtbaar en herkenbaar.
Opwaarderen badkamers
Uit overleg met bewoners kwamen meer logische en slimme verbetervragen naar voren. Meerdere voorstellen zijn in het plan verwerkt of als individuele huurdersoptie aangeboden. Bewoners konden daardoor naar eigen behoefte kiezen. De opties betroffen bijvoorbeeld het verlagen van de borstwering in het keukenraam, de opwaardering van de badkamers naar seniorenniveau of het verplaatsen van het keukenblok naar de balkonzijde, waardoor een geheel nieuwe beleving ontstaat. Deze optiepakketten hebben er ook toe bijgedragen dat er binnen het flatgebouw meer woningdifferentiatie is ontstaan.
Zonnecollectoren
De isolatiewaarde van de gevels is rondom flink verbeterd. Het dak is voorzien van zonnecollectoren en de collectieve installatie is veel energiezuiniger geworden. Elke woning heeft nieuwe radiatoren met individuele bemetering gekregen. Bovendien zijn de woningen gasloos geworden wat veiliger is voor de bewonersgroep en financiële compensatie biedt door het vervallen van de gasaansluiting. De standleidingen en het ventilatiesysteem zijn vervangen en verbeterd. Het wooncomfort is er door al deze ingrepen flink op vooruitgegaan en het energielabel is gestegen van D naar B. Het complex kan door deze aanpassingen bovendien eenvoudig aansluiten op toekomstige nog duurzamere energieconcepten.
Snelle bouwtijd
De flats worden gerenoveerd in bewoonde toestand. De bewoners zijn door Antares vanaf een vroeg stadium actief betrokken bij de planontwikkeling en ook tijdens de uitvoering is er veel aandacht en zorg beschikbaar voor de huurders. Overlast kan niet voorkomen worden, maar juiste informatie en betrokkenheid heeft gezorgd voor draagvlak met 100% instemming en bovendien voor een nieuwe sociale synergie onder de bewoners onderling. Hoofdaannemer KnaapenGroep heeft hier tijdens de uitvoering veel zorg en aandacht aan besteed, waardoor de strak georganiseerde seriematigheid van de uitvoering heeft geleid tot een zeer snelle bouwtijd van een jaar, maar altijd afgestemd op een acceptabel leefklimaat voor bewoners tijdens de bouwwerkzaamheden.
Renovatie
De werkzaamheden bestonden uit: renovatie centrale entree inclusief nieuwe entreeluifels; isoleren eerste verdiepingsvloer; liftrenovatie; balkonuitbreiding; vervangen galerij- en balkonhekken; vervangen gevelbekleding; vervangen voordeuren; aanpassing borstweringhoogte kozijnen galerijzijde; schilderwerk bestaande kozijnen, trappenhuizen, galerijen en balkons; badkamer en toiletrenovatie; asbest saneren; standleidingen vervangen; indelingswijzigingen; vervangen ventilatiesysteem; vervangen cv-installatie met individuele bemetering.