Villa in Roombeek Enschede door Powerhouse Company

De villa’s aan de Museumlaan in de ‘wederopbouwwijk’ Roombeek in Enschede zijn stuk voor stuk ontworpen door architecten van naam voor particuliere opdrachtgevers. Pi de Bruijn (Architekten Cie.) maakte na de vuurwerkramp in 2000 het stedenbouwkundige masterplan voor Roombeek en is supervisor. Op enkele kavels na is bebouwing aan de Museumlaan nu compleet. Een glazen villa van Powerhouse Company is de meest recent opgeleverde parel aan de ketting.

Ontwerp het mooiste huis van de straat

Enkele jaren terug kochten opdrachtgevers Erik en Claudia de kavel tussen de huizen ontworpen door 2012architecten (nu Superuse Studio), Benthem Crouwel, en SeARCH, en tegenover de villa van Bolles+Wilson. Ze wilden een strakke villa met veel glas en waren gecharmeerd van een villa in Holten van Rem Koolhaas. Ze benaderden daarom eerst OMA voor het ontwerp van hun droomhuis, maar die bedankte voor de eer. Nadat Pi de Bruijn, supervisor van de bebouwing in Roombeek, zijn visie op de herontwikkeling voor dit gebied uitgelegd had, zijn ze in gesprek gegaan met architect Nanne de Ru van Powerhouse Company. De Ru vond het een uitdaging om tussen andere architecten van (inter-)nationale faam een villa te mogen ontwerpen. Er was een klik en hij kreeg als opdracht: ‘Ontwerp het mooiste huis van de straat.’ Over mooi en lelijk valt te twisten, maar het is zeker wel het strakste huis van de laan geworden.

Stedenbouwkundige randvoorwaarden

Die laan is nu bijna af. Het is een schakeling van bijzondere huizen. Elk met een heel eigen karakter, maar door enkele voorschriften wat betreft volume, volumeopbouw en plaats op de kavel, vormt de bebouwing toch een duidelijke eenheid. Zo moet elke woning twee of drie woonlagen tellen, tussen de 6 en 10 meter hoog zijn en een plat dak hebben. Ook moet de begane grond een groter oppervlak hebben dan de verdieping(en). Het tweelaagse hoofdvolume moet minstens 75% van 15m breed x 8m diep x 7m hoog zijn.
Alle woningen staan op 4 meter achter de erfgrens, achter een lage heg en muurtje, die langs de hele laan lopen. De entrees zijn in het midden van de gevels aan de laan. Pi de Bruijn houdt de regie en moet alle bouwplannen goedkeuren. Het resultaat mag er zijn.

Bakstenen kubus met glazen omhulling

De grootste kwaliteit van de villa van Powerhouse Company is volgens projectarchitect Stijn Kemper dat ‘binnen de eenvoud in vormen en materialen toch een rijkheid in ruimtelijke ervaringen is bereikt. Het spel met zichtlijnen, openheid en beslotenheid, hebben we versterkt in de materialisering.’ Vanaf de laan oogt het huis als een bakstenen kubus met in het midden de entree, met een deur in tombak (koper-zink legering). De langformaat bakstenen hebben een gemêleerde donkere kleur en glans. Ter weerszijden van de tweelaagse kubus zijn kozijnloze glazen vleugels onder een slank wit overstek. Het houten overstek hangt met stalen liggers aan de betonnen constructie in de kubus, en wordt ondersteund door dunne kolommetjes.
Aan de tuinzijde is de villa geheel van structureel glas in combinatie met schuifpuien. De slankheid en strakke detaillering zijn mede het resultaat van de intensieve samenwerking met constructeur Gilbert van der Lee. ‘We werken in veel projecten met hem samen, we voelen elkaar precies aan en streven hetzelfde na,’ verzekert Kemper.

Grote ruimtelijkheid

De begane grond heeft een vrij open plattegrond. Langs de voorgevel is een gesloten zone met gastenbadkamer, toilet, hal, trap en berging. De rest van de ruimte is doorlopend. Twee kastenwanden delen de ruimte in drieën. Deze wanden staan precies onder de buitengevels van de kubus en zijn bekleed met walnotenfi neer en Earthcote, een grijze leemachtige stuc. Het strakke interieur krijgt hierdoor een warme uitstraling. Constructieve steunpunten zijn onzichtbaar in de wanden opgenomen.
Het ruime middendeel is in gebruik als woonkamer, dit is de meest beschutte plek in de woning. De vleugel ten noorden hiervan wordt als logeer- en werkkamer gebruikt. In de kastenwand is een uitklapbaar bed en de toegang naar de gastenbadkamer opgenomen.

Strakke detaillering

De logeer- annex studeerkamer kan van de woonkamer worden afgesloten met schuifdeuren die geheel in de kastenwand kunnen verdwijnen. Een supersmalle rail in het plafond verraadt de schuifwand. De gietvloer loopt naadloos over de hele begane grondvloer.
Ook de rails van de gordijnen zijn strak in het plafond weggedetailleerd. Langs alle glaswanden zijn inbetween gordijnen, en in de slaapvertrekken ook lichtwerende gordijnen. In de wand tussen de woonkamer en de eetkeuken is een doorzichthaard. De woonkamer heeft doorzichten naar drie kanten. Een verdiepinghoge deur naar de entreehal is geheel van matglas. De sierlijke ronde trap met rond daklicht heeft witte wanden, een ranke gebogen rvs leuning en eikenhouten treden.

Riante hoogte

De begane grond heeft een riante hoogte (3,5m), maar ook de verdieping heeft een prettige hoogte van ruim 3 meter. De drie slaapkamers hebben elke schuifpuien op het oosten, met een glazen borstwering. De inloopkast bij de masterbedroom, de bad- en de waskamer aan de voorzijde van de woning hebben blinde muren en ontvangen daglicht via lichtkoepels op het dak.

Terrassen en bijgebouw

Rond het huis liggen witte gepolierde betonnen terrassen en grindbedden. De omtrek van de terrassen komt overeen met de overstekken (11,5×22,5m). Het plafond en de vloeren lopen in een vlak door van binnen naar buiten, de vlakken worden zo min mogelijk onderbroken door de kozijnen.
Op de vraag hoe de grote openheid van de woning ervaren wordt, zegt bewoonster Claudia: ‘Ik vind het prima zo, ik hou van openheid. Aan de achterzijde zitten we behoorlijk vrij, daarom hebben we deze kavel gekozen. Bovendien, de Museumlaan is een rustige laan, alleen toegankelijk voor voetgangers en fietsverkeer.’
In de zijstraat naast het huis komt wel autoverkeer. In een hoek van de tuin staat een eenlaags bijgebouw met een dubbele garage, een sauna en berging. De vormgeving sluit aan bij het huis, het dak is met mos-sedum bedekt.
En hoe staat het met de opwarming door de zon via al dat glas? ‘’s Zomers weren de ruime overstekken de directe zoninstraling. Op hete dagen kunnen we vloerkoeling gebruiken. Ook wilden wij een warm en gezellig huis. Daarom ben ik blij dat het interieur ook qua uitstraling veel warmer is dan het exterieur doet vermoeden,’ oordeelt Claudia.

Dit artikel is geschreven door Jacqueline Knudsen en verschenen in ArchitectuurNL 06 2016